19 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de wereld`
- aan het andere eind van de wereld (=heel ver weg)
- als je alles van tevoren wist, dan kwam je met een dubbeltje de wereld rond (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- de omgekeerde wereld (=het tegenovergestelde van wat normaal en logisch is)
- de wereld draait door (=het leven gaat gewoon door, ondanks problemen.)
- de wereld in een doosje hebben (=tevreden en gelukkig zijn met wat iemand heeft)
- de wereld is een pijp kaneel ieder likt eraan maar krijgt niet veel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld op zijn duim kunnen draaien (=alles doen wat iemand wil)
- de wereld wil bedrogen zijn. (=mensen trappen steeds weer in hetzelfde praatje)
- de wijde wereld ingaan/intrekken (=(onbezorgd) op reis vertrekken)
- de wijde wereld intrekken (=het verkennen van nieuwe plaatsen, ervaringen en mogelijkheden buiten het vertrouwde)
- het geld regeert de wereld (=geld heeft grote invloed)
- het oog van de wereld (=de publieke opinie)
- Jan en heel de wereld (=iedereen)
- krom jezelf als je door de wereld wilt komen (=je moet er wat voor over hebben om iets te bereiken)
- met de beste wil van de wereld (=hoe graag ik het ook wil, het zal niet lukken)
- met tijd en stond, gaat men de wereld rond. (=er is een juiste tijd is voor alles en sommige dingen hebben tijd nodig)
- op de wereld schijten (=overal maling aan hebben)
- zonder mijn en dijn zou de wereld hemels zijn (=jaloezie en hebzucht maken de wereld een stuk minder fraai)
10 betekenissen bevatten `de wereld`
- ze waren fout (=collaborateurs en fascisten gedurende de Tweede wereldoorlog)
- mundus vult decipi (=de wereld wil bedrogen worden)
- gierigheid is de wortel van alle kwaad (=door gierigheid ontstaan er veel problemen en is er veel ellende in de wereld)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- geef mijn fiets terug (=grapje om Duitsers te wijzen op de Tweede wereldoorlog, toen er veel fietsen geconfisqueerd werden)
- de een scheert schapen, de ander varkens (=het is ongelijk verdeeld in de wereld)
- fiat justitia et pereat mundus (=het recht moet zegevieren ook al vergaat de wereld)
- de wereld is een pijp kaneel ieder likt eraan maar krijgt niet veel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- zonder mijn en dijn zou de wereld hemels zijn (=jaloezie en hebzucht maken de wereld een stuk minder fraai)
44 dialectgezegden bevatten `de wereld`
- 't sjunste óp de welt (=het mooiste op de wereld) (Kerkraads)
- al stès dich op zenne kop (=al doe je alle moeite van de wereld) (Vlijtingens)
- As boere nie mer knoaje en pastoers nie mer schojje is de wereld àn 't vergaon (=Als boeren niet meer mopperen en pastoors niet meer bedelen is de wereld aan het vergaan) (Wells)
- d'r benn'n meer ziende mens'n die blind benn'n, as blinde mens'n die niet zien kenn'n (=sommige mensen weten niet wat er in de wereld te koop is) (Westerkwartiers)
- de hëbs dikke sjaos (=je hebt alle geluk van de wereld) (Munsterbilzen - Minsters)
- de maus wol zën twei hendsjës poene (=je hebt alle geluk van de wereld) (Munsterbilzen - Minsters)
- de vervauling help de wêrd noeë de vaentsjës (=de wereld is naar de knoppen door de vervuiling) (Munsterbilzen - Minsters)
- de vinster waogelweid oëpezétte (=zijn kijk op de wereld verruimen) (Bilzers)
- de weireld is vaure rijpe (=de wereld is bijna rot) (Lokers)
- de werd és één graute kërmes en doë mauste e tijdsje plezier maoke (=de wereld is een schouwtoneel, elk krijgt een rol en speelt zen deel) (Munsterbilzen - Minsters)
- de wereld is niet raozend emeuken (=Doe maar kalm aan) (Giethoorns)
- de wereld is niet raozend emeuken (=Doe maar rustig aan) (Giethoorns)
- de wereld is niet razend emeuken (=Doe maar rustig aan) (Giethoorns)
- de wereld is niet ràzend! (=zeg, doe 's effe relaxed man!) (Westfries)
- de wereld is niet roaz'nd moakt!! (=haast je alstublieft niet!!) (Westerkwartiers)
- de wereld is niet roaz'nd mokt, hij wordt roaz'nd bewoond (=kalm aan maar een beetje) (Westerkwartiers)
- de wereld is niet roazn'd moakt, hij wordt roazn'd bewoond (=niet zo gehaast alstublieft!!) (Westerkwartiers)
- de wereld is wel goed, moar d'r mozz'n gien mens'n op woon'n (=de mensheid is verdorven) (Westerkwartiers)
- de wereld vergiet niet (=de wereld vergaat niet) (Hoogeveens)
- de wonder'n benn'n de wereld nog niet uut (=zeg nooit nooit) (Westerkwartiers)
- de wonner'n benn'n de wereld nog niet uut (=men weet maar nooit) (Westerkwartiers)
- Deur de veure van zijn gat lopen. (=Hij denkt dat hij het middelpunt van de wereld is.) (Evergems)
- die gèld heej kan hèùze bouwe die gin gèld heej kan stêene sjouwe. (=het is ongelijk verdeeld in de wereld) (Tilburgs)
- God heet de werreldj geschaope in zes daag, mer ze is t'r nao (=veel gaat mis op de wereld) (Weerts)
- God hieët de werreldj geschaope in zes daag, mer ze és t'r auch nao (=Er is veel ellende op de wereld) (Weerts)
- hai is om Leermens toukomen (=hij weet wat er in de wereld te koop is) (Gronings)
- hemme es hemme en kraige is ne kunst en mee liege en bedriege moeitte deur de wijreld vliege (=hebben is hebben en krijgen is een kunst en met liegen en bedriegen moet je door de wereld vliegen) (Zichems)
- hij het ' t grootste geliek van de wereld (=hij heeft duidelijk gelijk) (Westerkwartiers)
- hij het de wereld ien 'n deuske (=het gaat hem volledig voor de wind) (Westerkwartiers)
- hoe wild is de wereld aigeluk? (=zeg, doe 's effe relaxed man!) (Westfries)
- ich verdeel al me geld onder de erm : de hëlf onner de linkse en daander hëlf onder de raechtererm... (=de rijkdom in de wereld is slecht verdeeld) (Munsterbilzen - Minsters)
- n zjee van tied (=alle tijd van de wereld) (Zeeuws)
- ne zjënderm èn zën botte pisse en vroeëge offët werm ès (=de wereld is aan de durvers) (Munsterbilzen - Minsters)
- pierewoaje (=een stapke in de wereld zetten) (Gents)
- Qua patet orbis (=Zo wijd de wereld strekt) (Marine jargon (veelal Maleis))
- tegen dek gaan, de kop inkletsn, van de wèreld drinken (=tegen de klippen omhoog drinken, zuipen als een tempelier) (roeselaars)
- van de koart aaf (=van de wereld) (Heusdens)
- van intege minse verston ich nie datse as iëzste ziëdsje zin aongekoëme (=er lopen in de wereld méér domme dan slimme mensen rond) (Bilzers)
- vasthaawe wè ge hèt èn vatte wè ge krèège kunt, ist èlfde gebòd. (=de wereld is vol hebzucht.) (Tilburgs)
- ze eed eur kap over de wjeir gesmeten (=een kloosterlinge die terug naar de wereld gaat) (Sint-Niklaas)
- ze het 'n jobsgeduld (=zij heeft alle geduld van de wereld) (Westerkwartiers)
- ze is met blindheid sloag'n (=zij snapt niet wat er in de wereld te koop is) (Westerkwartiers)
- ze peist da de gebreje kiekes vantzelfs op t aufel stonj (=Ze denkt dat de wereld om haar draait) (Ninoofs)
- zen binkes ès autgoje (=een stapje in de wereld zetten) (Munsterbilzen - Minsters)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
