53 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de we`
- aan de weg timmeren (=veel activiteiten ontplooien en daarmee naar buiten treden om verandering en vernieuwing te bewerkstelligen)
- aan het andere eind van de wereld (=heel ver weg)
- al zo oud als de weg naar Kralingen (=erg oud)
- als je alles van tevoren wist, dan kwam je met een dubbeltje de wereld rond (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- apen en beren op de weg zien (=bezwaren zien)
- boven de wet staan (=niet gebonden zijn aan de wet)
- de boer op de bok liet de teugels vieren, het paard kende zelf de weg wel. (=je moet niet doen alsof je de beste bent, iemand anders weet ook wel wat)
- de brede weg opgaan (=zondigen)
- de omgekeerde wereld (=het tegenovergestelde van wat normaal en logisch is)
- de weg kwijt zijn (=zich onhandig opstellen, onverstandige keuzes maken)
- de weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens (=veel goede voornemens hebben zonder ze daadwerkelijk uit te voeren)
- de weg van alle vlees gaan (=sterven)
- de wens is de vader van de gedachte (=je gelooft iets, omdat je wil dat het zo is)
- de wereld draait door (=het leven gaat gewoon door, ondanks problemen.)
- de wereld in een doosje hebben (=tevreden en gelukkig zijn met wat iemand heeft)
- de wereld is een pijp kaneel ieder likt eraan maar krijgt niet veel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld op zijn duim kunnen draaien (=alles doen wat iemand wil)
- de wereld wil bedrogen zijn. (=mensen trappen steeds weer in hetzelfde praatje)
- de wet stellen (=zijn wil opleggen)
- de wijde wereld ingaan/intrekken (=(onbezorgd) op reis vertrekken)
- de wijde wereld intrekken (=het verkennen van nieuwe plaatsen, ervaringen en mogelijkheden buiten het vertrouwde)
- een geplaveide weg is des duivels oorkussen (=als je niets doet en lui bent, doe je ook niks goeds / mensen die zich vervelen omdat ze niets te doen hebben, kunnen tot de slechts dingen komen daardoor)
- een natte mei geeft boter in de wei (=weerspreuk)
- een slak op de goede weg, wint het van een haas op de verkeerde weg (=je kunt beter iets langzaam en goed doen, dan snel en niet goed)
- geen strobreed in de weg leggen (=in geen enkel opzicht hinderen)
- het geld regeert de wereld (=geld heeft grote invloed)
- het oog van de wereld (=de publieke opinie)
- het vet zit hem niet in de weg. (=hij is mager)
- het zijn niet de slechtste vruchten waaraan de wespen knagen (=over goede mensen worden vaak onaardige dingen verteld)
- het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen (=wie in weelde leeft moet oppassen om niet op het slechte pad te raken)
- iemand de wet stellen (=iemand iets opdragen te doen)
- iemand geen haarbreed in de weg leggen (=iemand op geen enkele manier ergens mee hinderen of tegenhouden)
- iemand geen strobreed in de weg leggen (=niets doen om iemand tegen te houden of te belemmeren)
- iemand geen vingerbreed in de weg leggen (=iemand niets in de weg leggen , absoluut niet hinderen)
- in het wilde weg (=zonder overleg)
- Jan en heel de wereld (=iedereen)
- je de wet niet voor laten schrijven (=geen bevelen accepteren van een ander)
- krom jezelf als je door de wereld wilt komen (=je moet er wat voor over hebben om iets te bereiken)
- leeuwen en beren op de weg zien (=bezwaren zien)
- met de beste wil van de wereld (=hoe graag ik het ook wil, het zal niet lukken)
- met tijd en stond, gaat men de wereld rond. (=er is een juiste tijd is voor alles en sommige dingen hebben tijd nodig)
- naar de bekende weg vragen (=vragen naar hetgeen men al weet / Overbodig handelen)
- onder en boven de wet zijn (=zich niet aan de regels hoeven te houden)
- op de wereld schijten (=overal maling aan hebben)
- paard in de wieg, kind in de wei (=uitdrukking van ongeloof gebruikt als iemand erg overdrijft. )
- tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren (=praktische belemmeringen weerhouden ons van het realiseren van onze plannen.)
- vroeg in de weer zijn (=vroeg aan het werk zijn)
- wie aan de weg timmert heeft veel bekijks (=iemand die grote beslissingen moet nemen, krijgt vaak ook veel kritiek)
- wie een paard uit de wei wil halen, moet het beest niet eerst met het halster tegen de kop slaan. (=je bereikt meer met vriendelijkheid, dan met strengheid)
26 betekenissen bevatten `de we`
- wie appelen vaart, die appelen eet (=als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. / Iemand die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van)
- waar een wil is is een weg (=als je iets echt wilt, dan zul je ook slagen /de weg vinden naar je doel)
- ze waren fout (=collaborateurs en fascisten gedurende de Tweede wereldoorlog)
- lector benevolente (=de welwillende lezer)
- mundus vult decipi (=de wereld wil bedrogen worden)
- gierigheid is de wortel van alle kwaad (=door gierigheid ontstaan er veel problemen en is er veel ellende in de wereld)
- er heg noch steg weten (=ergens de weg niet kennen)
- geen twee hanen op een erf/werf (=geen twee bazen voor hetzelfde werk)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- van God los zijn (=gek zijn, boven de wet staan)
- geld verzoet de arbeid (=geld dat je krijgt maakt het harde vervelende werk weer goed)
- geef mijn fiets terug (=grapje om Duitsers te wijzen op de Tweede wereldoorlog, toen er veel fietsen geconfisqueerd werden)
- aardewerk is geen paardenwerk. (=graven of in aarde werken is een vermoeiende bezigheid)
- de een scheert schapen, de ander varkens (=het is ongelijk verdeeld in de wereld)
- fiat justitia et pereat mundus (=het recht moet zegevieren ook al vergaat de wereld)
- de broodkruimels steken hem (=hij kan de welstand niet dragen)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld is een pijp kaneel ieder likt eraan maar krijgt niet veel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- iemand geen vingerbreed in de weg leggen (=iemand niets in de weg leggen , absoluut niet hinderen)
- als een luis in iemands pels zijn (=iemand voortdurend in de weg lopen. Iemand tegenwerken)
- iemands licht betimmeren (=in de weg staan - het licht benemen)
- zonder mijn en dijn zou de wereld hemels zijn (=jaloezie en hebzucht maken de wereld een stuk minder fraai)
- omstaan leren (=leren schikken naar de wensen en bevelen van een ander)
- boven de wet staan (=niet gebonden zijn aan de wet)
- het kind met het badwater weggooien (=samen met het slechte ook het goede wegdoen)
- de paarden die de haver verdienen krijgen ze niet (=zij die het goede werk verrichten, krijgen niet altijd de beloning)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
