21 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `de ME`
- de kat bij de MElk zetten (=iemand in verleiding brengen)
- de koe trekt de MElk op. (=je krijgt niet wat je verwachtte)
- de MEeste aardappelen al gegeten hebben (=veel meegemaakt hebben, al lang leven)
- de MEi van het leven (=de bloeitijd van het leven)
- de MEitak op een werk zetten (=het werk afmaken)
- de MElk optrekken (=je woord terugnemen, je belofte niet helemaal vervullen)
- de MEns wikt, maar God beschikt (=de mensen maken allerlei plannen, maar het is niet aan hen of dat ook gebeurt)
- de MEns zal bij brood alleen niet leven. (=een mens heeft niet alleen lichamelijke maar ook geestelijke behoeftes.)
- de oude MEns afleggen (=(en de nieuwe aantrekken) een nieuw leven beginnen - beterschap beloven)
- een koude MEi een gouden mei. (=koude in mei is goed voor het land)
- het is knudde MEt de pet op (=het is triestig / het lijkt nergens op)
- het is knudde MEt een rietje (=het is triestig / het lijkt nergens op)
- het is moeilijk de oude MEns af te leggen. (=gewoonten zijn moeilijk af te leren)
- het oog van de MEester maakt het paard vet (=het werk gebeurt beter als de baas toezicht houdt)
- iets in de MElk te brokken hebben (=invloed hebben)
- in de MEuk staan (=laten weken om zacht te worden)
- met passen en met meten wordt de MEeste tijd versleten (=voorbereidingen zijn dikwijls het meest tijdrovend onderdeel van een taak)
- niets in de MElk te brokken hebben (=niets te zeggen hebben)
- onder de MEnsen komen (=buitengaan , mensen ontmoeten)
- vis laat de MEns zoals hij is (=van vis eten wordt je niet dik)
- wat de MEns zaait zal hij maaien (=je moet er iets voor doen, als je wat wil krijgen)
35 betekenissen bevatten `de ME`
- als de herder dwaalt dolen de schapen (=als de leider het verkeerd doet weten de MEnsen die hem volgen niet wat ze doen moeten)
- draaien als een molen (=altijd meegaan met de heersende MEning - naar de mond van de toehoorder praten)
- dat maakt van Jezus nog een ketter (=dat is zelfs bij de MEest integer mens een schanddaad)
- herenzonden boerenleed. (=de gewone mensen boeten voor de fouten van de MEnsen met macht)
- de krenten uit de pap halen (=de MEest aantrekkelijke gedeelten voor zichzelf bestemmen, bijvoorbeeld de MEest interessante taken uit een omvangrijk werk)
- eerste viool willen spelen (=de MEest prominente taak willen vervullen, bijvoorbeeld als leider of woordvoerder van de groep)
- er is meer gelijk dan eigen gelijk (=de MEning van anderen telt ook)
- er is meer dan een koe die blaar/bles heet (=de MEning van anderen telt ook)
- door de bril van een ander zien (=de MEning van een ander blind vertrouwen)
- de wind waait uit een andere hoek (=de MEningen/omstandigheden zijn veranderd)
- homo homini lupus (=de MEns benadert zijn medemens als een wolf)
- de mens wikt, maar God beschikt (=de MEnsen maken allerlei plannen, maar het is niet aan hen of dat ook gebeurt)
- fris gewaagd is half gewonnen (=de moedigste heeft de MEeste kansen om iets te winnen)
- eén lijn trekken / Dezelfde lijn trekken (=dezelfde MEning hebben)
- met de wolven (in het bos) huilen (=doen wat de MEerderheid doet)
- een proefballonnetje oplaten (=door het doen van een uitspraak de MEning van anderen peilen)
- verandering van spijs doet eten (=eens iets anders te doen doet de MEns goed)
- het kind bij de naam noemen (=eerlijk voor de MEning uitkomen)
- men wordt wel door een mestkar maar niet door een rijtuig overreden (=goed opgevoede MEnsen beledigen anderen minder)
- wie werkt als een paard zal haver eten. (=hard werken is voor de MEeste mensen geen garantie op een goed inkomen)
- de wolf/vos ruilt wel van baard maar niet van aard (=het karakter van de MEnsen verandert nooit)
- iemand iets in de mond geven (=iemand de MEning van een ander laten geven in plaats van de eigen mening)
- je kent een vogel aan zijn veren (=je kent de MEns aan zijn gedragingen)
- verplant geen oude bomen (=je moet geen oude MEnsen uit hun vertrouwde omgeving halen)
- hongerige luizen bijten scherp (=met de arme mensen heeft men de MEeste last)
- magere luizen bijten scherp (=met de armsten heb je de MEeste last)
- de krant brengt de leugens in het land. (=niet alles wat de MEdia schrijft klopt.)
- nieuwe bezems vegen schoon, maar oude bezems kennen alle hoeken en gaten (=nieuwe medewerkers (of: nieuwe leiders) pakken de zaken grondig aan, maar oude MEdewerkers (of: oude leiders) weten hoe het moet op grond van ervaring)
- oude bomen moet men niet verplanten (=oude MEnsen doet men liever niet verhuizen)
- oude bokken hebben stijve horens (=oude MEnsen hebben vaak vaste gewoontes die maar moeilijk kunnen veranderen)
- een oude zwaluw weet haar nest. (=oude MEnsen hebben veel levenservaring.)
- men vindt veel grijzen, maar weinig wijzen. (=oude MEnsen zijn niet per definitie wijs)
- het zijn niet de slechtste vruchten waaraan de wespen knagen (=over goede MEnsen worden vaak onaardige dingen verteld)
- de liefde kent vlek nog gebrek. (=verliefde MEnsen zijn blind voor tekortkomingen van hun partner)
- geen mens zo gek of hij heeft een goeie trek. (=zelfs vreemde MEnsen hebben goede eigenschappen)
Eén dialectgezegde bevat `de ME`
- as ge dè mè wet! (=zeer zeker) (Budels)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
