5 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `al in`
- eruit zien of men een paal ingeslikt heeft (=er erg stijf, harkerig uitzien)
- het lood al in de bil hebben (=al gestraft zijn voor iets. (geschoten zijn met een loden kogel))
- van de wal in de sloot (helpen) (=de situatie verergeren in plaats van verbeteren)
- van de wal in de sloot belanden (=vanuit een slechte situatie terechtkomen in een situatie die nóg slechter is)
- van de wal in de sloot raken (=van de ene slechte situatie in een andere terechtkomen.)
9 betekenissen bevatten `al in`
- heeft de duivel het paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in de macht van slechte mensen, dan wordt het alleen maar erger)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- van de kook zijn (=helemaal in de war zijn)
- als je alles van tevoren weet, ga je liggen voor je valt (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- als je alles van tevoren wist, dan kwam je met een dubbeltje de wereld rond (=het heeft geen zin zich na afloop te beklagen over gebrek aan voorkennis. (Meestal in antwoord op klachten als `Als ik dat van tevoren geweten had.`))
- de duivel schijt altijd op de grootste hoop (=het ongeluk treft meestal degenen die al in moeilijkheden verkeren.)
- iemand de genadeslag geven (=iemand die al in grote moeilijkheden zit nog een probleem erbij geven zodat diegene het niet meer aan kan)
- het niet meer hebben (=totaal in verwarring geraken - van de kook zijn)
- weinig armslag hebben (=weinig ruimte hebben om uit te breiden of weinig mogelijkheden hebben, meestal in geld uitgedrukt)
10 dialectgezegden bevatten `al in`
- 't groeën stoet al in d'oeër'n (=de aren van het graan zijn reeds geschoten) (Meers)
- 't woater stoat al in men oëge (=gezegde wanneer men niet langer kan wachten voor een toiletbezoek) (Antwerps)
- attër het èn zën krolle hèt (=als hij het al in zijn gedachten heeft) (Munsterbilzen - Minsters)
- dat had ik al ien 'e peiling (=dat had ik al in de gaten) (Westerkwartiers)
- De zever loëpt nou al m’n móngd uit! (=Het water loopt me al in de mond!) (Huizers)
- doë aateraon groemelt et al (=ik hoor het onweer al in fe verte) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae liktj al achter de batteri-j (=hij ligt al in bed met zijn vrouw) (Weerts)
- ij rêjd aw mee tram zeevne (=hij is al in de zeventig) (Kaprijks)
- tkump zoe na nimei, oer fortuun ès toch al gemok (=het steekt zo nauw niet meer, alles voor jou is toch al in kannen en kruiken) (Munsterbilzen - Minsters)
- zijnzal afgeroepe? (=zijn zij al in ondertrouw?) (Oudenbosch)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen