591 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `la`
- het voorland zijn (=iemands toekomst zijn)
- het vuur aanblazen (=de ruzie erger maken)
- het waren allebeiden vuilaards. (=de een verwijt de ander iets waaraan hij zich)
- het zijn niet allen jagers die op de hoorn blazen. (=schijn bedriegt, je kunt je in mensen vergissen)
- het zijn niet allen koks die lange messen dragen (=schijn bedriegt, je kunt je in mensen vergissen)
- het zinkende schip verlaten (=ervandoor gaan als de zaak misgaat)
- hij droomt van schol maar eet graag platvis (=hij verwacht te veel)
- hoe hoger het hart, hoe lager de ziel (uit het Fries) (=hoogmoed is het kenmerk van een dwaas)
- hoe later op de avond, hoe schoner volk. (=vriendelijke of juist schertsende verwelkoming van late bezoekers)
- hoe later op de avond/dag hoe schoner volk (=schertsend gezegd bij het laat binnenkomen van vrienden of familie)
- Hollands welvaren (=gezegd van een zeer gezond uitziend persoon)
- hoog van de toren blazen (=het grote woord willen hebben / opscheppen)
- iedereen moet zijn last dragen (=ieder heeft zijn problemen)
- iemand bij de kladden grijpen (=iemand bij zijn kleren grijpen)
- iemand bont en blauw slaan (=iemand zo slaan dat hij een dik gezicht met blauwe en geel blauwe vlekken krijgt)
- iemand de genadeslag geven (=iemand die al in grote moeilijkheden zit nog een probleem erbij geven zodat diegene het niet meer aan kan)
- iemand de hielen laten zien (=inhalen of beter presteren dan de ander)
- iemand de laan uitsturen (=iemand ontslaan)
- iemand de vrije teugel laten. (=iemand zijn eigen gang laten gaan)
- iemand het land opjagen (=iemand uit zijn humeur brengen)
- iemand in het gareel slaan (=iemand dwingen voor je te werken, iemand aan het werk zetten)
- iemand in zijn eigen sop gaar laten koken (=iemand aan zijn lot overlaten (iemand die iets niet goed gedaan heeft))
- iemand in zijn eigen vet gaar laten smoren (=iemand die iets misdaan heeft aan zijn lot overlaten)
- iemand laten barsten (=iemand helemaal niet helpen, aan zijn lot overlaten)
- iemand links laten liggen (=doen alsof iemand er niet is, niet bemoeien met iemand)
- iemand naar het peperland zenden (=iemand ver van huis sturen)
- iemand van de sokken slaan (=iemand vellen, neerslaan)
- iemand verlakken (=iemand onwaarheden wijs maken of bedriegen)
- iemand voor het lapje houden (=iemand iets wijs maken of voor de gek houden)
- iemand wel achter het behang kunnen plakken (=iemand heel vervelend vinden, waardoor je het liefst even helemaal niets meer met hem of haar te maken zou willen hebben)
- iemands oogappel/ooilam zijn (=iemands lieveling zijn (vaak kind))
- iets aan je laars lappen (=geen notitie nemen van regels, wet of voorschriften)
- iets blauw blauw laten (=iets maar laten voor wat het is, er niet meer over praten)
- iets in de wind slaan (=naar een advies niet naar luisteren)
- iets langs je (koude) kleren af laten glijden (=ergens niets van aan trekken)
- iets laten zwemmen (=er geen aandacht meer aan besteden)
- iets links laten liggen (=ergens geen aandacht aan geven)
- iets niet koud laten worden (=ergens onmiddellijk op ingaan)
- iets niet op je laten zitten (=iets niet aanvaarden zonder tegenstand)
- iets op de lange baan schuiven (=iets uitstellen)
- iets op zijn beloop laten (=iets gewoon maar verder laten gaan zonder dat je je ermee bemoeit, zonder dat je ingrijpt)
- iets over z`n kant laten gaan (=zich nergens iets van aantrekken)
- iets uit het hoofd laten (=het vaste voornemen hebben om iets na te laten, iets niet doen)
- ik ben Sinterklaas niet (=niet alles voor niks doen)
- ik maak een platvis van je (=iemand dreigen in elkaar te slaan)
- in de aanslag brengen (=gereedmaken)
- in de bus blazen (=flink betalen)
- in de laagte zijn (=in armoedige toestand verkeren)
- in de lappenmand zitten (=ziek zijn)
- in de lucht laten vliegen (=laten ontploffen)
568 betekenissen bevatten `la`
- een gevoelige snaar raken (=iets ligt erg gevoelig bij iemand, belangstelling hebben voor een bepaald onderwerp en iemand die dan aandacht heeft ervoor)
- iets blauw blauw laten (=iets maar laten voor wat het is, er niet meer over praten)
- tabak van iets hebben (=iets niet langer willen)
- uitstel van executie (=iets onaangenaams wordt tijdelijk uitgesteld later gaat dit toch nog gebeuren)
- er niet om malen (=iets onbelangrijk vinden)
- geen oortje kunnen schelen. (=iets onbelangrijk vinden (oortje = ± een halve cent))
- iets mannetje voor mannetje doen (=iets strikt volgens plan uitvoeren)
- iets in zijn schild voeren (=iets van plan zijn, een geheim hebben, stilzwijgend een plan uitvoeren)
- met wortel en tak uitroeien (=iets volledig bestrijden om er geen last meer van te hebben)
- dat is een rijkeluiswens (=iets waar heel erg naar wordt verlangd)
- het warm water (her)uitvinden (=iets wat reeds lang bekend is, presenteren alsof het een originele innovatie is. (Niet verwarren met `het wiel opnieuw uitvinden`))
- de snoeren zijn mij in lieflijke plaatsen gevallen (=ik ben op goede plaatsen beland)
- ik ga horizontaal (=ik ga slapen)
- een onzevader bidden in alle kapelletjes (=in alle cafés langsgaan)
- het in zijn broek doen (=in de broek plassen van schrik of van het lachen)
- voor dood achterlaten (=in de steek laten zonder hoop op herstel.)
- tussen hemel en aarde hangen (=in een lastige situatie verkeren)
- het uitproesten (=in een plotse lachbui schieten)
- in de aap gelogeerd zijn (=in een vervelende positie beland zijn)
- in den vreemde (=in het buitenland)
- in partibus infidelium (=in het land der ongelovigen)
- voor aap staan (=in het openbaar belachelijk zijn)
- in geen tijden (=in lange tijd)
- geen profeet is in zijn (eigen) land geëerd (=in tegenstelling tot vreemden, zijn mensen uit je woonplaats minder bereid te luisteren)
- op je tandvlees lopen (=in totale uitputting voortdoen, zijn laatste krachten gebruiken)
- je met hand en tand verzetten (=je heftig verzetten en er alles aan doen om het niet te laten doorgaan)
- je als een vis in het water voelen (=je helemaal op je plaats voelen)
- je iets laten aanleunen (=je iets laten welgevallen)
- je op de lippen bijten (=je inhouden (niet lachen of kwaad worden))
- wie veel eist krijgt veel. Wie te veel eist krijgt niets (=je kan door het te vragen veel bij mensen gedaan krijgen, maar als je onredelijk wordt zal je worden overgeslagen)
- je zult stokvis eten. (=je krijgt slaag.)
- een slak op de goede weg, wint het van een haas op de verkeerde weg (=je kunt beter iets langzaam en goed doen, dan snel en niet goed)
- wie pleit om een paard, behoudt de staart. (=je kunt beter wat toegeven, dan het tot een duur en langslepende kwestie te laten komen)
- geef een man een vis dan heeft hij die dag te eten (=je kunt iemand beter leren vissen dan heeft hij z`n leven lang vis te eten)
- het laatste hemd heeft geen zakken (=je kunt niets meenemen als je dood gaat (laatste hemd = doodshemd))
- kijk een gegeven paard niet in de bek (=je mag niet klagen over de kwaliteit van iets dat men gratis krijgt)
- iets op de hals halen (=je met een probleem laten opzadelen)
- gasten en vis blijven maar drie dagen fris. (=je moet als gast niet te lang blijven.)
- bezoek en vis blijven drie dagen fris (=je moet geen gasten te lang laten logeren want dan ga je je aan hun gewoonten ergeren)
- wat hansje niet leert zal hans nooit weten (=je moet het eerst leren om het later te kunnen)
- een zwarte kat krabt niet (=je moet je niet laten leiden door je angsten)
- iemand beest maken (=kaartspel : zorgen dat iemand geen enkele slag haalt)
- job krijgt op zijn kop (=kaartspel: als klaveren heer wordt afgetroefd)
- het hoofd koel houden (=kalm blijven, zich niet door de spanning laten meeslepen)
- Jantje lacht en Jantje huilt (=kind dat vaak huilt maar direct ook weer lacht)
- gepakt en gezakt (=klaar voor vertrek (met alle koffers ingepakt))
- op stootgaren liggen (=klaarliggen om in actie te schieten)
- je schrap zetten (=klaarmaken om de klap op te vangen)
- varen waar de grote mast vaart (=klakkeloos de baas volgen)
- onder iemands duiven schieten (=klanten van een ander overhalen om klant te worden bij jou)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
