309 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ven`
- op de been blijven (=blijven staan; niet ziek worden; niet verslagen worden)
- op de hals schuiven (=opzadelen met)
- op de lange baan schuiven (=iets uitstellen of vertragen.)
- op de schobberdebonk leven (=dakloos zijn en/of bedelend leven)
- op een letter doodblijven (=absoluut niets veranderd willen zien)
- op een strowis komen aandrijven (=helemaal berooid en arm ergens komen)
- op eigen wieken drijven (=zich volledig kunnen redden van het geld dat iemand verdient)
- op grote voet leven (=veel geld uitgeven)
- op iets dood blijven (=erg belust op iets zijn (bv geld; gierig))
- op je post blijven (=niet weggaan)
- op je zenuwen leven (=bijna overspannen geraken)
- op twee paarden blijven rijden. (=men kan geen keus maken)
- op voet van oorlog zijn/leven (=erge ruzie hebben)
- op zee blijven (=op zee vergaan/omkomen)
- opzitten en pootjes geven (=zich onderwerpen aan een verplicht gesprek)
- oud mal gaat bovenal (=hoe ouder hoe gekker)
- over heel veel schijven gaan (=veel hiërarchische of administratieve niveaus moeten zich ermee bemoeien)
- roken als een Turk/kalkoven/ketter (=erg veel roken)
- scherven brengen geluk. (=dit zeg je om iemand zich minder schuldig te laten voelen)
- schreeuwen of men levend gevild wordt (=heel hard schreeuwen)
- schrijven en wrijven (=een pennenstrijd voeren)
- sit venia verbo (=met toelating gezegd) (Latijn)
- te kennen geven (=laten verstaan)
- te weinig om te leven en te veel om te sterven (=een te kleine aalmoes)
- tegen een oven gapen (=proberen iets onmogelijks te doen)
- tegenspel bieden/geven (=tegenstand bieden)
- tekst en uitleg geven (=verantwoording afleggen)
- ter wereld is er geen dodelijker venijn, dan vriend te schijnen en vijand te zijn (=hoed je voor onoprechte vrienden)
- troeven achter de hand houden (=iets voordeligs achterhouden, informatie achterhouden)
- tussen de bedrijven door (=tussen andere bezigheden in; tussendoor)
- tussen hoop en vrees zweven (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen (=als twee personen van een verschillend geloof trouwen, gaat het zelden goed)
- van de bovenste plank (=van de beste kwaliteit)
- van de hand in de tand leven (=zo gauw iets verdiend is het meteen weer uitgeven zonder zorgen over later)
- van hoop alleen kan men niet leven. (=hoop is belangrijk maar niet voldoende om te slagen in het leven)
- van huis en haard verdreven (=dakloos zijn)
- veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven (=veel mensen zijn al blij met een belofte en geloven alles)
- veel koks bederven/verzouten de brij (=te veel verschillende raad volgen kan schadelijk zijn)
- veel vijven en zessen hebben (=veel bezwaren hebben)
- veni vidi vici (=kwam-zag-overwon) (Latijn)
- vissen hebben een goed leven (=het gelag niet betalen)
- vol gas geven (=het zo snel mogelijk doen verlopen)
- voor top en takel drijven (=scheepvaart : zonder een zeil te voeren)
- waar twee kijven hebben twee schuld (=beide personen hebben schuld als ze ruzie met elkaar maken)
- weer boven water komen (=weer tevoorschijn komen)
- wel onder zijn zolen kunnen schrijven (=wel mogen vergeten)
- wel thuis kunnen blijven (=het wel kunnen vergeten)
- wie de pot breekt betaalt de scherven (=de veroorzaker van schade moet de situatie zelf rechtzetten.)
- wie in een boomgaard werkt mag er uit eten / van de druiven eten. (=voordeel halen uit je werk.)
- wie zich voor hond verhuurt, moet de botten kluiven (=wie zich onderdanig gedraagt, wordt als knecht behandeld)
407 betekenissen bevatten `ven`
- strelende katjes halen het vlees uit de pot. (=kijk uit voor overdreven vleierij)
- zo vader, zo zoon (of: Zo moeder, zo dochter) (=kinderen erven de eigenschappen van hun ouders)
- met de hakken in het zand (=koppig blijven)
- een knuppel in het honderd gooien (=kritiek geven zonder namen te noemen)
- er nachtwerk van maken (=laat opblijven)
- uitgaan als een nachtkaars (=langzaam doven, sterven)
- het roer in handen hebben (=leiding geven en door moeilijke tijden heen komen)
- de tering naar de nering zetten (=leven met de middelen die men heeft)
- op je vet teren (=leven van gespaard geld)
- zo de heer, zo de knecht (=medewerkers gedragen zich net zoals hun leidinggevende)
- zo de abt, zo de monniken (=medewerkers gedragen zich net zoals hun leidinggevende)
- je licht niet onder de korenmaat zetten (=meespreken, je mening geven en laten merken dat je er iets van weet)
- je in de kaart laten kijken (=meestal onopzettelijk een ander inzicht geven in je bedoelingen)
- niet bij brood alleen leven (=men heeft meer nodig dan alleen eten om te kunnen leven)
- papier is geduldig (=men kan veel schrijven)
- zelfkennis is het begin van alle wijsheid (=men moet eerst zichzelf kennen om verdere kennis te kunnen verwerven)
- de vuilste varkens willen altijd het beste stro. (=mensen die het niet verdienen willen evengoed het beste)
- ieder meent dat zijn eigen pak het zwaarst is. (=mensen overdrijven hun eigen moeilijkheden in vergelijking met die van anderen)
- met iemand breken (=met iemand niet meer verder werken, leven)
- overstag gaan (=na aandringen/lang er mee wachten toegeven)
- je klompen wegbrengen/wegzetten (=naar huis gaan/sterven)
- iemand te woord staan (=naar iemand luisteren en uitleg geven)
- iemand gehoor geven (=naar iemand luisteren, gevolg geven aan zijn vraag)
- geen water te diep zijn (=nergens bang voor zijn, alles durven)
- alle vis is geen bakvis (=niet alles is even dienstig (of handelbaar of lekker))
- je ogen niet geloven (=niet geloven wat men ziet)
- tekortdoen (=niet goed verzorgen, niet genoeg geven)
- het er niet bij laten zitten (=niet opgeven)
- het veld behouden (=niet opgeven)
- geen krimp geven (=niet opgeven, doorgaan zonder te klagen)
- scheer de schapen als ze wol hebben (=niet tegen elke prijs voordeel willen nastreven)
- het been stijf houden (=niet toegeven)
- geen duimbreed wijken (=niet toegeven of toegeven aan druk.)
- voet bij stuk houden (=niet toegeven, bij de eigen ideeën blijven)
- met twee maten meten (=niet voor alles of iedereen even streng zijn)
- op rechte wegen gaan (=niet zondig leven)
- een ei op hebben (=niets durven te zeggen)
- onder de plak zitten (=niets durven tenzij de partner het goed vindt)
- er geen spaan van geloven (=niets ervan geloven)
- er de dood in de pot zijn (=niets te beleven zijn)
- geen strobreed wijken (=niets toegeven of niet van mening veranderen)
- de zaak nog eens aankijken (=nog even afwachten)
- een ongelovige Thomas zijn (=nooit iets geloven)
- iemand op sleeptouw nemen (=omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen, iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen, iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft)
- leven uit de korf zonder zorg (=onbekommerd leven)
- je weerga niet hebben (=ongeëvenaard zijn)
- in het ongelijk stellen (=ongelijk geven)
- over de balk gooien (=onnodig geld uitgeven voor zaken die niet nodig zijn)
- plak en gard ontwassen zijn (=ook zonder begeleiding wel kunnen leven)
- de bal terugkaatsen (=op een vraag die gesteld wordt geen antwoord geven, maar een tegenvraag stellen; op een kritische opmerking van iemand reageren door zelf ook meteen een kritische opmerking te maken over de ander)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
