488 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `oor`
- geen hand voor ogen zien (=zich in totale duisternis (of dichte mist) bevinden)
- geen knip voor de neus waard zijn (=zijn vak niet kennen en er geen verstand van hebben)
- geen man over boord zijn (=iets is niet zo erg, het had veel erger gekund)
- geen oortje kunnen schelen. (=iets onbelangrijk vinden (oortje = ± een halve cent))
- geen spek voor de bek (=ongeschikt - iets wat men niet aankan)
- geen twee deuntjes voor één cent zingen (=geen zin hebben hetzelfde nog een keer te herhalen)
- geen twee missen voor hetzelfde geld doen (=niet tweemaal hetzelfde zeggen of doen)
- geen zorgen voor de dag van morgen (=maak je nu nog niet druk over mogelijke toekomstige problemen)
- geen zorgen voor morgen, elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad (=de moeilijkheden van vandaag zijn genoeg om je zorgen over te maken)
- geheel oor zijn (=heel goed opletten - goed luisteren)
- gehoor weigeren (=niet ingaan op)
- genade voor recht laten gelden (=de straf kwijtschelden)
- genoeg voor een heel weeshuis. (=als je ergens heel veel van hebt)
- getroffen zijn door (=wat je bijzondere gevoelens geeft, geraakt zijn door)
- gevleugelde woorden (=veel gebruikte en breed gedragen uitspraken)
- goed en bloed voor iets offeren (=ergens alles voor over hebben (goed=bezittingen, bloed=het leven))
- goed voor de schroothoop (=totaal verloren)
- goed voorbeeld doet goed volgen (=als je zelf op de goede manier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- goed voordoen doet verkopen. (=presentatie is belangrijk als je iets wil verkopen)
- goed voorgaan doet goed volgen (=als je zelf op de goede manier handelt, nemen anderen dat vanzelf over)
- goed zijn woord kunnen doen (=een vlotte prater zijn)
- groen en geel voor de ogen worden (=duizelen en/of erg van schrikken)
- haantje de voorste (=voortrekker - wie altijd op het voorplan wil staan)
- halfjes en motregen dringen door. (=ook van kleine beetjes wordt je dronken)
- het achterste voor (=omgekeerd)
- het antwoord schuldig blijven (=het antwoord niet kunnen geven)
- het beste brood ligt voor het venster. (=wat je ziet is niet per se wat je krijgt)
- het bier is niet voor de ganzen gebrouwen. (=niet iets verspillen aan degenen die het niet waarderen)
- het ene oor in en het andere weer uit. (=wel horen maar niet luisteren)
- het ene oor in, het andere weer uit (=het wel horen en meteen weer vergeten)
- het ene woord brengt het andere voort. (=een negatieve opmerking kan leiden tot negatieve woorden over en weer)
- het ene woord haalt het andere uit (=als de ene persoon een grote mond opzet, krijgt die dat van de ander terug)
- het gaat aan zijn neus voorbij (=hij loopt iets mis)
- het gaat hem/haar voor de wind (=hij/zij heeft geluk)
- het gras voor de voeten wegmaaien (=de woorden uit de mond nemen - alle kansen ontnemen)
- het grondsop is voor de goddelozen (=gezegd van iemand die het laatste restje uitdrinkt)
- het harde woord moet eruit (=het onaangename moet gezegd worden)
- het hoge woord is er uit (=het onaangename is gezegd)
- het hoogste woord hebben (=baas zijn (of willen zijn))
- het is een kwade wind die niemand voordeel brengt (=er is altijd wel iemand die van de omstandigheden weet te profiteren)
- het is niet voor de ganzen gemaakt (=we kunnen het maar beter uitdrinken)
- het is op een oor na gevild (=het is bijna klaar. Het is bijna achter de rug)
- het kainsmerk aan zijn voorhoofd dragen (=het is op zijn gezicht te lezen dat hij een schurk is)
- het kan er mee door (=het gaat wel, het is aanvaardbaar)
- het komt voor de bakker (=het komt in orde; het wordt geregeld)
- het laatste woord willen hebben (=de baas willen zijn)
- het laken door het oog van de schaar halen. (=een deel voor jezelf houden.)
- het oor lenen (=luisteren)
- het oor scherpen/spitsen (=aandachtig luisteren)
- het oor strelen (=aangenaam in de oren klinken)
856 betekenissen bevatten `oor`
- een te grote broek aantrekken (=een doel stellen waarvoor je niet de benodigde middelen hebt)
- voor het inkoppen hebben (=een eenvoudige kans om in een discussie een punt te maken dankzij een voorzet van een ander)
- een wolf in schaapskleren (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- een wolf in de schaapskooi. (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- vechten tegen de bierkaai (=een gevecht aangaan dat al bij voorbaat verloren is)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- alles op één kaart zetten (=een groot risico nemen door op slechts één kans te gokken)
- een nagel aan iemands doodkist (=een groot verdriet of iemand die een groot verdriet veroorzaakt)
- eet vis, als er vis is. (=een gunstige gelegenheid moet men niet ongebruikt laten voorbijgaan.)
- een kring om de zon brengt water in de ton. (=een halo rond de zon voorspelt meestal regen)
- een slimme vogel (=een handig persoon met overal een oplossing voor)
- een heilig huisje (=een herberg - een (voor de betrokkene) onaantastbare waarheid)
- het is kruis of munt, zei de non en ze trouwde de bankier (=een keuze voor het materiële kan ten koste gaan van het spirituele)
- een klein visje een zoet visje (=een klein voordeel of winstje dat met weinig moeite is verkregen)
- een land van melk en honing zijn (=een land waar het goed en voorspoedig leven is)
- een blok aan het been (=een last zijn voor iemand anders.)
- iets in petto houden (=een mededeling voor later bewaren)
- een gouden zadel maakt geen ezel tot paard. (=een mens verandert niet door uiterlijkheden)
- één uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit (=één moment van onvoorzichtigheid kan verschrikkelijke gevolgen hebben)
- het ene woord brengt het andere voort. (=een negatieve opmerking kan leiden tot negatieve woorden over en weer)
- een pleister op een houten been (=een nutteloos voorstel)
- de bui zien hangen (=een ongunstige situatie aanvoelen voordat deze zich daadwerkelijk voordoet)
- het tij keren (=een ontwikkeling stoppen. Bijvoorbeeld ten aanzien van het toenemen van zinloos geweld. Zie getij)
- conditio sine qua non (=een onvermijdelijke voorwaarde)
- een tegenslag (=een onverwacht nadelig feit of voorval)
- iemand het voordeel van de twijfel gunnen (=een onzekere factor voor hem zo gunstig mogelijk laten meetellen)
- een oud paard hoort graag het klappen van de zweep. (=een oud persoon hoort graag verhalen over het oude vakmanschap)
- een ijzer in het vuur hebben (=een plan hebben dat nog onbekend is voor de buitenwereld)
- de aardappelen afgieten (=een plasje doen door heren)
- iets op een procrustesbed leggen (=een regeling zo toepassen dat hij er voordeel van heeft)
- een appeltje voor de dorst (=een reserve voor moeilijke tijden die mogelijk nog gaan komen)
- op dood spoor zitten (=een situatie waarin er geen vooruitgang of hoop is)
- er bekaaid (van) afkomen (=een te lage prijs ervoor krijgen)
- ongeluk komt zelden alleen (=een tegenslag wordt vaak gevolgd door nog meer problemen)
- de lont in het kruit steken/werpen (=een uitbarsting veroorzaken)
- het vuur uit de sloffen lopen (=een uiterste inspanning leveren door hard te lopen)
- een aflossing van de wacht (=een vervanging van de ene persoon door een andere)
- een bonte kraai maakt nog geen winter (=één voorbeeld is niet genoeg om een definitief besluit te nemen)
- iets te berde brengen (=een voorstel doen; iets ter sprake brengen)
- een meid en een aardappel kies je zelf (=een vrouw kun je niet door iemand anders laten uitkiezen)
- een bedrijvige Martha zijn (=een zeer ijverige vrouw zijn (Martha= bijbels symbool voor hardwerkende huisvrouw))
- het kind bij de naam noemen (=eerlijk voor de mening uitkomen)
- niet over een nacht ijs gaan (=eerst nadenken voor men iets doet - geen risico`s nemen)
- het hemd is nader dan de rok (=eigen familie gaat voor)
- de gek in de mouw dragen (=eigenaardigheden verbergen voor anderen)
- elkaar bij de neus nemen (=elkaar voor de gek houden)
- elkaar de bal toespelen (=elkaar voordeeltjes bezorgen)
- elk waarom heeft zijn daarom (=elke gebeurtenis heeft een oorzaak)
- als het water zakt, kraakt het ijs (=elke oorzaak heeft gevolgen)
- een traan wegpinken (=emotioneel geraakt zijn, ontroerd zijn door iets => emotioneel)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
