111 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `wie`
- wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten (=als je iets doms doet, moet je de gevolgen dragen (liefst zonder klagen))
- wie zijn eigen tuintje wiedt, ziet het onkruid van een ander niet (=het is beter om energie te steken in het verbeteren van jezelf, dan in het bekritiseren van anderen)
- wie zijn gat brandt, moet op de blaren zitten (=wie een risico neemt, moet de gevolgen dragen)
- wie zijn klomp breekt, schiet gemakkelijk uit zijn slof (=als je wordt teleurgesteld, kun je gemakkelijk boos worden)
- wie zijn naasten te schande maakt, onteert zichzelf (=een klein foutje, kan een groot geheel te schande maken)
- wie zijn neus schendt schendt zijn aangezicht (=wie zijn goede naam verliest, komt in moeilijkheden)
- wie zijn ogen sluit, waant zich in Rome (=als je de realiteit negeert, ben je niet bewust van wat er werkelijk gaande is.)
- wie zijn pap gemorst heeft kan niet alles weer oprapen (=schade kan nooit geheel worden goedgemaakt)
- wie zwijgt, stemt toe (=als je het ergens niet mee eens bent, moet je het zeggen)
- wiens brood men eet, diens woord men spreekt (=diegene bij wie we ons geld verdienen geven we meestal gelijk)
- wierook toezwaaien (=lof toezwaaien)
50 dialectgezegden bevatten `wie`
- dae mèttën hond slup, kraajg ook zën laaëjs (=je wordt snel besmet door de persoon met wie je omgaat) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dae neet wètj wiejnieë det 'r genóg heet is einen erme mins. (=wie niet weet wanneer hij genoeg heeft is een arme man.) (Kinroois)
- Dae rauk wie de sjouw van Tiglia (=Iemand die veel rookt) (Tegels)
- Dae stink wie einen otter (=Hij stinkt vreselijk) (Venloos)
- dae stinktj wie eine hoep (=hij stinkt heel erg (een hop (hoep) is een vogel die zijn nest niet schoonmaakt en enorm stinkt)) (Heitsers)
- dae zie gaat verbörtj, mót oppe blaore zitte (=wie iets doms doet moet er voor boeten) (Weerts)
- dae zitj d’r op wie d’r duvel op Geelke (=hij is erg gierig) (Heitsers)
- dae zitj dao in wie ‘ne boek in zien krinte (=iemand die ergens veel van heeft (krinte = geitekeutels)) (Heitsers)
- dae zuuptj wie ‘ne kaetellepper (=hij drinkt veel) (Heitsers)
- dae zuut oet wie sjöppe zeve (=hij ziet er verfomfaaid uit) (Heitsers)
- dao ligke wie eine prins in 'n aerpelskoel (=lekker liggen te luieren) (Steins)
- dao zits se op wie ein broek op eier (=daar zit je niet makkelijk op) (Heitsers)
- Dao zoot 'r wie ein aepke op ei sjaepke (=Hij zat zielig te kijken.) (Roermonds)
- Dat geit wie ein dampnetele fluitje (=Dat gaat van een leien dakje) (Sittards)
- dat is zoe kroomp wie un ziekel (=dat is zo krom als het maar kan) (Mestreechs)
- dat is zoea kròmp wie ein zekel (=iets dat heel erg krom is) (Steins)
- Dat löpt wie ein tiet!! (=Dat loopt op rolletjes!!) (Steins)
- dat sjeit wie ein tang op ein vèrreke (=dat past niet samen,) (Berg en Terblijts)
- dat wiët gene mins! (=wie weet?) (Bilzers)
- de ('t) wies is da, de wiezen is da? (=van wie is het?) (Sint-Niklaas)
- de bès waeste bès! (=accepteer wie je bent, vergeet wie je dacht te zijn) (Munsterbilzen - Minsters)
- de bés zau geholpe, vant bed opt stroj ast moet (=wie eerst komt, eerst maalt) (Bilzers)
- De duvel schet vaeke op iene bulte (=wie al veel geld heeft wint ook nog eens de lotto) (Giethoorns)
- de duvel schit altied op de dikste bult'n (=wie geld heeft krijgt er nog meer bij) (Westerkwartiers)
- de grotste klappers zyn de minste doenders (=wie veel praat werkt niet veel) (Kortemarks)
- de kons baeter e blooke loope asse grientsje blijve (=wie niet waagt, blijft maagd) (Munsterbilzen - Minsters)
- de kons baeter raud wiëne as grien blijve (=wie niet waagt blijft maagd) (Bilzers)
- De leste koe dot 't ekke toe (=wie het laatst de deur uit gaat die doet de deur dicht) (Giethoorns)
- De leste koe dot 't ekke toe (=wie het laatst de deur uit gaat, die doet hem dicht) (Giethoorns)
- de maus twei kër roje wae ich onderwaege nog ès gezien höb (=raad eens wie ik daarstraks nog ben tegengekome) (Munsterbilzen - Minsters)
- de moes nie waajër wille kieke as zën naos lank ès (=wie teveel waagt heeft om ellende gevraagd) (Munsterbilzen - Minsters)
- de mond mok datte batse slaeg krijge (=wie een grote mond zet, moet de gevolgen dragen) (Munsterbilzen - Minsters)
- de mooërt gestookng / gesteekng zien: om het leven gekomen zijn. Wordt vooral gezegd van ongedierte. Ook van personen van wie men een afkeer had (=de moord gestoken zijn) (Klemskerks)
- de oge zint groeëter wie der boeëk (=teveel eten) (Sjeeter plat)
- de vroege vogel vangt de wurm (=wie vroeg begint kan veel verdienen) (Westerkwartiers)
- de waereldj is wie ein hoonderkoeëj: die van baove zitte besjiete altied die óngeraan zitte (=mensen aan de top van de hiërarchie kijken neer op degenen onder hen) (Heitsers)
- de wieës mér nauts waaj een koe nen haos vink ! (=wie niet waagt, niet wint) (Munsterbilzen - Minsters)
- de wiës mèt gelijke munt betaold (=wie goed doet, goed ontmoet) (Munsterbilzen - Minsters)
- de zèks al zau get ! (=wie weet, dat is misschien wel zo !) (Munsterbilzen - Minsters)
- dea zuupt wie ee moehzeloak (=iemand die veel drinkt) (Heerlens)
- dee heet angs wie uh sjiet hunneke (=een angst haasje zijn) (Mestreechs)
- dee is zoe loens wie get (=dat is een gewiekst personage) (Mestreechs)
- dee löp achter miech aon wie uh sjiet hönneke (=die raak ik niet meer kwijt) (Mestreechs)
- den aonhaager zink en de broekësjijter stink (=wie volhoudt mag victorie kraaien, wie opgeeft is maar een) (Munsterbilzen - Minsters)
- der aan wie verkes willem (=er aan wie varkens willem) (Limburgs)
- det blinktj wie eine spegel (=dat glimt heel erg) (Heitsers)
- det brandj wie ‘n hèl (=dat brandt goed/hard) (Heitsers)
- Det hingtj nog in wie zek (=Dat duurt nog wel even) (Hunsels)
- det is eine duvel, zag ‘t vroumes, wie ze eine kruutslivvenhieër aan ‘t oetzeuke waas (=dat maakt niks uit; dat is allemaal hetzelfde) (Heitsers)
- det is eine kaerel wie Klaos en Klaos waas ein hóndjsvot, kins se waal dinke wie ‘t kaerelke waas (=hij stelde niet veel voor) (Heitsers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
