219 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `rij`
- die niets ontbreekt is rijk. (=wie tevreden is heeft geen geld nodig)
- door de ouderdom wordt de wolf grijs. (=mildheid komt met de jaren)
- dwazen en gekken schrijven hun namen op deuren en hekken (=dwazen doen gekke dingen)
- een bedrijvige Martha zijn (=een zeer ijverige vrouw zijn (Martha= bijbels symbool voor hardwerkende huisvrouw))
- een beurt krijgen (=onderhanden genomen worden)
- een bokking krijgen (=een standje krijgen)
- een bril op de neus krijgen (=moeten gehoorzamen aan iemand)
- een brok in de keel krijgen (=emotioneel aangedaan zijn)
- een gat in het dak krijgen (=niet erg slim zijn)
- een hoofd als een boei krijgen (=een erg rode kleur krijgen in het gezicht, erg blozen)
- een katje krijgen (=een uitbrander krijgen)
- een klap van een lamme aap krijgen (=gekwetst worden)
- een korf krijgen (=afgewezen worden)
- een lintje krijgen (=geridderd worden - een compliment krijgen)
- een lot uit de loterij trekken (=precies de juiste persoon of ding gevonden hebben wat er nodig was)
- een nieuwe voordeur krijgen (=gezegd bij het bereiken van een tiende levensjaar, dus 10, 20, 30 etc.)
- een pluim krijgen of geven (=een compliment krijgen of geven)
- een rare schaats rijden (=zich raar aanstellen, lichtzinnig leven)
- een rijke stinkerd (=een rijk iemand)
- een scheve schaats rijden (=een misstap begaan. Een morele regel overtreden)
- een stuip krijgen van het lachen (=schaterlachen)
- een vaantje strijken (=flauw vallen, sterven, het opgeven)
- een veeg uit de pan krijgen (=een klap incasseren / op zijn donder krijgen / een standje krijgen)
- een vogel in de auto rijden (=elk geval kan overal mee leven)
- een vreemde schaats rijden (=zich raar aanstellen)
- een wig drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- een wig drijven tussen twee personen (=ervoor zorgen dat ze ruzie krijgen)
- een wigge drijven tussen (=een splitsing of misverstand bewerken)
- eet geen paaseieren op goede vrijdag (=alles op zijn tijd, het feest niet te vroeg vieren)
- er blijft veel aan maat en strijkstok hangen (=lang niet alles komt op zijn plaats terecht)
- er de handen voor op elkaar krijgen (=er steun (applaus) voor krijgen)
- er een punthoofd van krijgen (=er compleet gek van worden)
- er geen drol van begrijpen (=ergens niets van begrijpen)
- er geen fluit van begrijpen (=iets niet begrijpen)
- er geen hoogte van kunnen krijgen (=iets maar niet kunnen begrijpen)
- er geen speld tussen kunnen krijgen (=iets klopt precies, geen gelegenheid krijgen in een gesprek ertussen te komen)
- er is geen zalf aan te strijken (=ergens niets aan kunnen doen of geen enkel zinvol advies mogelijk voor iemand)
- er lucht van krijgen (=iets in de gaten krijgen)
- er van langs krijgen (=erge straf krijgen, al dan niet met een pak slaag)
- eten dat je zweet en werken dat je het koud krijgt, dat zijn de waren. (=slecht personeel. Uit de tijd dat meiden en knechts bij de boer in de kost waren.)
- gedachten zijn tolvrij (=iedereen mag vrij denken wat diegene wil)
- geen been aan de grond krijgen (=voorstel werd niet aangenomen)
- geen poot aan de grond kunnen krijgen (=geen schijn van kans blijken te hebben)
- gekken en dwazen schrijven hun namen op deuren en glazen (=dwazen doen gekke dingen)
- geliefdes kijven doet liefde bedrijven. (=na een ruzie tussen geliefden volgt liefde)
- goede waar prijst zichzelf (=goed materiaal moet niet aangeprezen worden)
- grijs haar, wijs haar. (=verstand komt met de jaren)
- grijze haren zijn kerkhofsbloemen (=als je grijze haren krijgt, ben je niet zo ver van het kerkhof)
- hebben is hebben maar krijgen is de kunst (=iets hebben is goed, maar iets bijkrijgen is beter)
- het ei met de kip krijgen (=een vrouw getrouwd met een kind trouwen)
298 betekenissen bevatten `rij`
- overstag raken (=de wind van voren krijgen)
- je doet de boter in de pan, maar bakt er niks van (=denken dat je iets begrijpt, terwijl je dat niet doet)
- het heen en weer krijgen (=diarree krijgen - vooral gezegd van iets dat helemaal niet bevalt)
- het paard dat de haver verdient krijgt ze niet (=diegene die het goede gedaan heeft, krijgt de beloning niet)
- niet kunnen rijmen (=dingen die niet met elkaar kloppen of het samen niet kunnen begrijpen)
- er geen touw aan vast kunnen knopen (=door de onduidelijkheid niet kunnen begrijpen wat er wordt bedoeld)
- een spaak in het wiel steken (=door iemands ingrijpen gaat een plan van de ander niet door)
- iets/iemand in de gaten hebben/krijgen (=doorkrijgen hoe dingen in elkaar steken of zicht houden op de situatie)
- de gekken krijgen de kaart (=dwaze en onverstandige mensen krijgen hun gelijk of ze dat hebben of niet)
- het beste paard van stal vergeten. (=een belangrijk persoon over het hoofd zien)
- in de pen klimmen (=een brief gaan schrijven)
- naar de pen grijpen (=een brief schrijven)
- een veer op de hoed steken (=een compliment geven/krijgen)
- een veer op zijn muts steken (=een compliment geven/krijgen)
- een pluim krijgen of geven (=een compliment krijgen of geven)
- een stok achter de deur (=een dreigement om iets gedaan te krijgen)
- een hoofd als een boei krijgen (=een erg rode kleur krijgen in het gezicht, erg blozen)
- op je Pegasus stijgen (=een gedicht schrijven)
- in een goed blaadje proberen te komen (=een goede reputatie proberen te verkrijgen)
- de hoofdvogel schieten (=een hoofdprijs winnen, maar vaak ironisch bedoeld. Letterlijk: de hoofdvogel is de hoofdprijs bij het vogelschieten)
- een veeg uit de pan krijgen (=een klap incasseren / op zijn donder krijgen / een standje krijgen)
- een taling uitzenden om een eendvogel te vangen (=een kleinigheid opofferen om iets belangrijks terug te krijgen)
- een bodem in de markt leggen (=een minimumprijs vastleggen)
- een nieuwe bron aanboren (=een nieuwe manier vinden om iets te krijgen)
- het sop is de kool niet waard (=een onderwerp is te onbelangrijk om er aandacht aan te geven)
- vaatje zuur bier (=een oude vrijster)
- een vaatje zuur bier (=een oude vrijster)
- van de bok (laten) dromen (=een pak slaag (laten) krijgen)
- op je baadje krijgen (=een pak slagen krijgen)
- schrijven en wrijven (=een pennenstrijd voeren)
- een rijke stinkerd (=een rijk iemand)
- een vette gans bedruipt zichzelf (=een rijk iemand kan zichzelf redden)
- een bokking krijgen (=een standje krijgen)
- er bekaaid (van) afkomen (=een te lage prijs ervoor krijgen)
- een katje krijgen (=een uitbrander krijgen)
- er het mes inzetten (=er grondig op ingrijpen, in de uitgaven besnoeien)
- geld maakt niet gelukkig (=er is meer in het leven dan rijkdom)
- er wel pap van lusten (=er niet genoeg van kunnen krijgen)
- er geen hout van snappen (=er niets van begrijpen)
- boven de pet gaan (=er niets van begrijpen)
- er koksgast van blijven (=er niets van krijgen , er geen vooruitgang mee maken)
- er de handen voor op elkaar krijgen (=er steun (applaus) voor krijgen)
- zo glad als boter (=erg glad - moeilijk te pakken te krijgen)
- je pen in gal en alsem dopen (=erg negatief of kwetsend schrijven)
- je pen in alsem dopen (=erg negatief of kwetsend schrijven)
- de pan uit vliegen (=erg snel stijgen (inz. gezegd over prijzen))
- uit de hengstebron gedronken hebben (=erg veel gedichten schrijven)
- er van langs krijgen (=erge straf krijgen, al dan niet met een pak slaag)
- hemel en aarde bewegen (=ergens alles aan doen om het gedaan te krijgen (bv van iemand))
- de zondebok zijn (=ergens de schuld van krijgen)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen