134 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `even`
- het leven is geen zoete krentenbol (=het is niet altijd zo mooi, iedereen heeft wel eens tegenvallers)
- het leven is meer dan eten en drinken. (=alleen eten en drinken vult geen leven.)
- het leven is net een krentenbol, met af en toe een hard stukje (=het leven is niet een en al geluk maar kent soms ook tegenslag)
- het levenslicht aanschouwen/zien (=geboren worden)
- het lieve leventje gaande (=de ruzie begonnen - de poppen aan het dansen)
- het staat geschreven en gedrukt je moet krabben waar het jeukt (=problemen bij de bron aanpakken)
- hoeren en dieven, met geld zijn zij mijn gelieven (=met geld krijg je vrienden)
- hoop doet leven (=als je kan hopen op betere tijden, dan krijg je toch weer levenslust / zo lang je nog hoop hebt zijn er ook nog mogelijkheden)
- iemand belet geven (=iemand niet ontvangen)
- iemand de bons geven (=iemand waarmee je een relatie hebt niet meer willen zien)
- iemand de duimschroeven aanzetten (=iemand scherp ondervragen, onder grote druk zetten)
- iemand de genadeslag geven (=iemand die al in grote moeilijkheden zit nog een probleem erbij geven zodat diegene het niet meer aan kan)
- iemand de pap in de mond geven (=iemand een gemakkelijke oplossing zomaar aanbieden)
- iemand de schop geven (=iemand ontslaan)
- iemand de vrije hand geven (=iemand geheel vrij laten in de wijze waarop hij een opdracht uitvoert)
- iemand de zak geven (=iemand ontslaan)
- iemand een bokking geven (=iemand een standje geven)
- iemand een grote neep geven (=iemand ernstig afbreuk doen)
- iemand een koud bad geven (=iemand kalmeren , illusies ontnemen)
- iemand een vuile mond geven (=iemand uitschelden)
- iemand gehoor geven (=naar iemand luisteren, gevolg geven aan zijn vraag)
- iemand het nakijken geven (=iemand verslaan of achterlaten.)
- iemand het volle pond geven (=uitvoerig en duidelijk antwoorden)
- iemand iets in de mond geven (=iemand de mening van een ander laten geven in plaats van de eigen mening)
- iemand iets op een briefje geven (=ergens heel zeker van zijn)
- iemand iets op zijn brood geven (=iemand onvriendelijk iets verwijten)
- iemand troef geven (=iemand afstraffen)
- iemand van katoen geven (=iemand met een pak slaag of woorden straffen)
- iemand zijn vet geven (=iemand flink de waarheid zeggen)
- iemands levensdraad afsnijden (=doden)
- iets een vernisje geven (=iets opkalefateren)
- iets op losse schroeven zetten (=iets wankel en onzeker maken)
- iets staat op losse schroeven (=het is onzeker, er valt niet op te bouwen)
- in het land der levenden (=op aarde, voor de dood)
- in het licht geven (=uitgeven - publiceren)
- je leven in de waagschaal stellen (=actie ondernemen waarbij het eigen leven in gevaar kwam)
- je moet een gegeven paard niet in de mond kijken (=je moet niet te kritisch zijn over cadeaus, of koopjes)
- je ogen de kost geven (=alles goed in zich opnemen)
- je op glad ijs wagen/begeven (=ergens over gaan praten waar die weinig van af weet)
- je zult ze maar de kost moeten geven (=het zijn er veel (mensen))
- kijk een gegeven paard niet in de bek (=je mag niet klagen over de kwaliteit van iets dat men gratis krijgt)
- kleur in je leven krijgen (=het leven wordt leuker)
- leef niet om te eten maar eet om te leven (=vergeet niet om ook plezier te maken in het leven)
- leven als een god in Frankrijk (=een aangenaam en zorgeloos leven hebben)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- leven als een vis in het water (=totaal tevreden en onbekommerd leven)
- leven als vrienden en rekenen als vijanden (=vriendelijk met elkaar omgaan uit een soort van formaliteit maar eigenlijk helemaal niet zo op elkaar gesteld zijn)
- leven en laten leven (=iemand of iets z`n gang laten gaan en niet mee bemoeien)
- leven in de brouwerij brengen (=waar het rustig is activiteit, vrolijkheid of drukte inbrengen)
- leven uit de korf zonder zorg (=onbekommerd leven)
258 betekenissen bevatten `even`
- je hemel op aarde verdienen (=een goed en eerlijk leven leiden)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
- het zeil (hoog) in de top halen (=een grootse vertoning weggeven)
- een leventje als een luis op een zeer hoofd (=een heerlijk leventje)
- het varkentje wassen (=een klusje wel even doen)
- iemand de wacht aanzeggen (=een laatste waarschuwing geven)
- een land van melk en honing zijn (=een land waar het goed en voorspoedig leven is)
- advocaat van de duivel spelen (=een mening geven waar je het zelf niet mee eens bent, maar die je geeft om reacties uit te lokken)
- een patat geven (=een mep geven)
- aan de zwabber zijn (=een onbezorgd leventje leiden)
- het sop is de kool niet waard (=een onderwerp is te onbelangrijk om er aandacht aan te geven)
- het hart op de goede plaats hebben (=een oprecht en menslievend karakter hebben)
- over de knie leggen (=een pak slaag geven)
- brave hendrik (=een persoon die op overdreven wijze de regeltjes volgt)
- rusten aan abrahams` borst (=een rustig, aangenaam leven leiden)
- iemand op zijn vestje spuwen (=een standje geven en ongenoegen over iemand uiten)
- iemand op de vingers tikken (=een standje geven, berispen)
- het zeil in top zetten (=een zo goed mogelijke vertoning weggeven)
- een vogel in de auto rijden (=elk geval kan overal mee leven)
- goede sier maken (=er (overdreven) goed van leven / goed overkomen bij anderen)
- er de maan aan geven (=er de brui aan geven)
- het is als met de koeien van de Farao. (=er is geen goed aan te doen (De koeien van de Farao bleven mager))
- geld maakt niet gelukkig (=er is meer in het leven dan rijkdom)
- zoveel geven om iets als een boer om een kers (=er totaal niets om geven)
- je plezier niet opkunnen (=er veel plezier aan beleven)
- er muziek in zitten (=er veel van kunnen verwachten en/of plezier van beleven)
- daarmee is de kous af. (=er wordt geen aandacht meer aan gegeven)
- goed en bloed voor iets offeren (=ergens alles voor over hebben (goed=bezittingen, bloed=het leven))
- de kraag kosten (=ergens bij om het leven komen)
- iets links laten liggen (=ergens geen aandacht aan geven)
- iets ertegenaan gooien (=ergens geld aan uitgeven)
- eten en drinken houdt lijf en ziel bijeen. (=eten en drinken blijven levensbehoeften.)
- een luchtje happen (=even buiten gaan wandelen)
- een luchtje scheppen (=even buiten gaan wandelen)
- met hetzelfde sop overgoten (=even goed of slecht)
- aan de ene voet een schoen, de ander blootvoets (=evenwicht is voornaamst)
- het hoofd boven water houden (=financieel rondkomen, juist genoeg geld hebben om te kunnen leven)
- een vaantje strijken (=flauw vallen, sterven, het opgeven)
- geen been hebben om op te staan (=geen enkele verantwoording kunnen geven)
- beurs op de knip / Hand op de knip (=geen geld (meer) uitgeven)
- uit de kleine kinderen zijn (=geen kleine kinderen meer hoeven opvoeden)
- eten uit de korf zonder zorg (=geen zorgen meer hebben over zijn levensonderhoud)
- aan elkaar knopen (=gegevens samenvoegen)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- binnenskamers gebleven (=geheim gebleven)
- een gat in zijn hand hebben (=geld te gemakkelijk uitgeven)
- een gek en zijn geld blijven nooit lang bij elkaar (=geld uitgeven aan nutteloze en onnodige dingen)
- het is licht dansen op andermans vloer. (=geld van anderen uitgeven is makkelijk.)
- geld over de balk gooien (of smijten) (=geld verspillen, zonder nadenken uitgeven)
- geluk is de kunst een boeket te maken van de bloemen waar je bij kunt (=gelukkig leven met de gegeven mogelijkheden/beperkingen)
50 dialectgezegden bevatten `even`
- de dikte van ... (=even breed als ...) (Kaprijks)
- de gait verzetten (=even een plasje doen) (Westlands)
- de komplemènte van ons moeder èn ze lòt vraoge òf dè ge èfkes wilt kôome (=mijn moeder laat u groeten en vraagt om even langs te komen) (Tilburgs)
- det deurtj van twellef tot middig (=dat duurt maar even) (Weerts)
- Det hingtj nog in wie zek (=Dat duurt nog wel even) (Hunsels)
- det is kappes en tebak (=dat is om het even) (Weerts)
- Det is mich pront egaal (=Dat is mij om het even) (Roermonds)
- die zijn vantzelfde laoke en pak (=die zijn allebei even erg) (Oudenbosch)
- doar woag ik 'n oogje aan (=dat wil ik even bekijken) (Westerkwartiers)
- Doe ie et ream eem lös? (=Doe jij het raam even open?) (Meppels)
- doede gij da evekus vor mijn? (=wil je me even helpen?) (Oudenbosch)
- doek wel efkus (=doe ik even) (Wijchens)
- dür de zoeren appel bijte (=nog even volhouden!) (Munsterbilzen - Minsters)
- e goo verke mag alles (=ik eet alles even graag) (Brussels)
- e poepke placere (=even seks hebben) (Herentals)
- ee, m aine over de libbe knap, m (=even een sigaret opsteken) (Gronings)
- éed ô moeder ô nie leren bloazen tèn (=als iemand de soep even laat staan omdat ze te heet is....zegt men) (Sint-Niklaas)
- Eém de broene laoten draven (=Ik moet even plassen (man)) (Hoogeveens)
- eem deurzett'n Maart'n (=even doorbijten joh) (Westerkwartiers)
- Eem opstikken (=Tijdens een rit of een tocht even opsteken) (Hoogeveens)
- eev'm 'n askruuske hoal'n (=even een askruisje halen) (Westerkwartiers)
- eev'm de hand'n uut de mouw'n steek'n (=even goed doorpakken) (Westerkwartiers)
- eev'm deur de zure abbel hen biet'n (=even doorzetten!!) (Westerkwartiers)
- eev'm deur de zure abbel henbiet'n (=nog even doorzetten!) (Westerkwartiers)
- eev'm op verhoal komm'm (=even nieuwe energie tanken) (Westerkwartiers)
- eev'm ruggesproak holl'n (=even met het thuisfront overleggen) (Westerkwartiers)
- eev'm tied veur 'n pafke (=even tijd voor een sigaretje) (Westerkwartiers)
- eev' m een stief zett' n (=even een shaggy draaien) (Westerkwartiers)
- effë aon de boom zjoeggële (=even testen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Effe een bakkie zetten (=even een kopje koffie zetten) (Delfts)
- Effe een drol verzuipe (=even poepen) (westlands)
- Effe hèring hàèlen (=even haring halen) (Katwijks)
- Effe naor Geffe (=even naar Geffen) (Boxtels)
- Effe Terrup rond (=even Terp rond) (Brakels (gld))
- Effeh een dûk nemeh (=Ik ga even douchen) (Schevenings)
- effies een wurfie pikken (=even over de boulevard wandelen) (Noordwijks)
- Effuh hut Spui op peil bringe (=even een plasje plegen) (Slands)
- efkes wat aars anskiete. Verkleide. (=even wat anders aantrekken) (Westfries)
- eft jn dooz up (=sta even recht) (Kortemarks)
- Eh jai nag n brokkie zaaip (=Mag ik de zeep even) (Volendams)
- ei moet eirst ze tuil uittuile (=hij moet eerst even uitrazen) (Volendams)
- Ekkes mun klauwuh wassuh (=even mijn handen wassen) (brabants)
- em efkes afkappen (=even rusten) (Meers)
- em es effekes weg (=hij is even weg) (Diesters)
- ën staose waajer (=even verder) (Munsterbilzen - Minsters)
- ès zën battërie nog altijd nie aof (=zwijg nu toch eens even) (Munsterbilzen - Minsters)
- ët nog e tijdsje konne autzinge (=nog even kunnen volhouden) (Munsterbilzen - Minsters)
- evekes de rits op zien (=er even tussen uit knijpen) (Mestreechs)
- even aachter de pette (=Bidden bv voor of na het eten) (Giethoorns)
- even mun oohun verschietn (=k doe even een dutje) (Zeeuws)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen