73 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `alen`
- iets op de hals halen (=je met een probleem laten opzadelen)
- je eindje wel kunnen halen (=genoeg (geld) hebben tot aan zijn dood)
- je gram niet kunnen halen (=machteloos woedend zijn)
- je moet om de beurt ademhalen (=gezegd als het erg druk is)
- je neus voor iets ophalen (=iets minderwaardig achten)
- kattenkwaad uithalen (=kwajongensstreken)
- leergeld betalen (=fouten maken tijdens het leren)
- met gelijke munt betalen (=hetzelfde kwaad terugdoen)
- met gesloten beurs betalen (=door middel van een wederzijdse schuld het bedrag verrekenen)
- met zijn talenten woekeren (=de persoonlijke mogelijkheden/gaven goed gebruiken)
- naar iets talen (=ergens belangstelling voor hebben)
- niet halen bij (=niet kunnen tippen aan)
- niets te halen (=niets te stelen of te ontnemen)
- om door een ringetje te halen (=keurig netjes)
- op geen stukken na (halen) (=met grote achterstand iets niet halen)
- oude koeien uit de sloot halen (=oude geschiedenissen terug ten tonele voeren)
- schot en lot betalen (=zijn burgerplicht naar behoren vervullen)
- strelende katjes halen het vlees uit de pot. (=kijk uit voor overdreven vleierij)
- ten grave dalen (=begraven worden)
- voor de poorten van de hel weghalen (=uit het grootste gevaar redden)
- wie een paard uit de wei wil halen, moet het beest niet eerst met het halster tegen de kop slaan. (=je bereikt meer met vriendelijkheid, dan met strengheid)
- zo fijn als gemalen poppenstront (=zeer streng rechtzinnig)
- zwijgen in alle talen (=helemaal niets zeggen, niets van zich laten horen)
78 betekenissen bevatten `alen`
- iemand in het ooitje nemen (=met iemand een grap uithalen of voor de gek houden)
- geld ophoesten (=met tegenzin of met moeite betalen)
- met spek vangt men muizen (=met veel vrijgevigheid kan men iedereen overhalen)
- een bliek (spiering) uitgooien om een snoek te vangen (=met zo min mogelijk kosten proberen maximale winst te behalen)
- niet van de wind kunnen leven (=moeten werken om alles te kunnen betalen)
- betalen als de paus geus wordt (=nooit betalen)
- Parijs is wel een mis waard (=om een voordeel te behalen bij tegenstanders aansluiten)
- hij geeft niet om wiens huis in brand staat, als hij zich maar aan de gloed kan warmen (=overal voordeel uit halen, ongeacht gevolgen voor anderen)
- botje bij botje leggen (=samen geld bijeen leggen om te betalen)
- schoon schip maken (=schulden betalen, de boel opruimen, na ruzie/problemen samen er uit komen en het verleden laten rusten)
- een kaars voor de duivel branden (=slechte daden goedpraten omdat er je er voordeel uit kan halen)
- korte afrekening maakt lange vriendschap (=snel terugbetalen (teruggeven) voorkomt ruzie)
- altijd hetzelfde deuntje zingen (=steeds weer hetzelfde herhalen)
- boven water komen / boven water halen (=tevoorschijn komen / tevoorschijn halen, verschijnen, opduiken)
- je voelhorens uitsteken (=trachten te achterhalen)
- twee ruggen uit een varken willen snijden (=uit één ding dubbel het voordeel willen halen)
- van twee walletjes eten (=van verschillende kanten voordeel behalen (negatief))
- over de brug komen (=veel geld moeten betalen)
- veel pijlen op zijn boog hebben (=veel middelen, talenten hebben)
- de mossel doet de vis afslaan. (=veel slechte waar op de markt doet de prijzen van de goede waar dalen)
- de spiering doet de kabeljauw afslaan (=veel slechte waar op de markt doet de prijzen van de goede waar dalen)
- mensen vertellen veel op een zomerse dag. (=verhalen kloppen niet altijd)
- wie in een boomgaard werkt mag er uit eten / van de druiven eten. (=voordeel halen uit je werk.)
- munt uit iets slaan (=voordelen halen uit)
- geen hoogvlieger zijn (=weinig talent hebben)
- wie niet sterk is moet slim zijn (=wie geen macht of invloed heeft moet zijn slimheid gebruiken om je doel te behalen)
- geen haring zo mager of men braadt er vet uit. (=zelfs uit iets kleins of ogenschijnlijk onbelangrijks valt wel iets waardevols te halen.)
- op de lat kopen (=zonder te betalen iets kopen en daarmee schulden maken)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
