de wortel

zelfst.naamw. (m.)
Uitspraak:  ['wɔrtəl]
Afbreekpatroon:  wor·tel
Verbuigingen:  wortels (meerv.)

1) onderste deel van planten waarmee deze in de grond staan en daar water en voeding uit halen biologie
Voorbeeld:  `boomwortels`
ergens wortel schieten  (je ergens thuis voelen en er lang blijven wonen)
Ik heb mijn wortels in Amsterdam.  (ik ben geboren en opgegroeid in Amsterdam)

2) oranje wortel (1) van een bepaalde plant die je rauw of gekookt kan eten
Voorbeeld:  `Vanavond eten we kabeljauw met worteltjes.`
Synoniem:  peen

3) deel waarmee iets ergens in vastgehecht is
Voorbeelden:  `de wortel van een kies`,
`haarwortel`

4) getal dat je met zichzelf moet vermenigvuldigen om het getal te krijgen dat onder het √-teken staat wiskunde
Voorbeeld:  `de wortel uit 16 is 4 (√16=4)`


Synoniemen
basis   kroot   peen   

Spreekwoorden en zegswijzen
wortelen doet `t gat bortelen. (=het eten van wortelen bevordert de stoelgang.)
• met wortel en tak uitroeien (=iets volledig bestrijden om er geen last meer van te hebben)
• met tak en wortel uitroeien (=geheel uitroeien)
• gierigheid is de wortel van alle kwaad (=door gierigheid ontstaan er veel problemen en is er veel ellende in de wereld)
• de bijl ligt al aan de wortel (=de straf zal spoedig volgen)
Toon alle 6 spreekwoorden die wortel bevatten

Intensiveringen
Hoe kun je met wortel een ander begrip versterken?
als een bos wortels/wortelen; met wortel en tak uitroeien;

18 definities op Encyclo
  • Latijnse naam: DAUCUS CAROTA var. MOKUM F1, Familie: Carotte
  • [I] groente [II] onderste deel van gewas
  • • [groente] een soort groente. • [plantkunde] het ondergrondse gedeelte van een plant of boom. • [wiskunde] een getal gezien in zijn verhouding tot het getal van zijn tweede macht, derde macht, enz. • [taalkunde] een woord ontdaan van alle voor- en achtervoegsels en uitgangen.
  • deel van een plant dat onder de grond zit vb: de wortels van de boom zijn erg dik wortel schieten [zich met de wortels vasthechten in de grond] wortel schieten [er heel lang blijven] het met wortel en tak uitroeien [helemaal]
  • Let op: Spelling van 1858 het getal, dat met zich zelve een of meermalen vermenigvuldigd, een ander getal geeft, dat men de magt noemt, zoo is b.v. van 4-16, 64, 256 enz. de 2de, 3de, 4de magtswortel enz
Toon uitgebreidere definities

Deze woorden beginnen met wortel:
worteleindewortelenwortelen inwortelgemiddeldewortelgetalwortelhoutworteligwortelingwortelkanaalwortelkanaalbehandelingwortelkluitwortelknobbelwortelmutsjewortelnomenwortelsapwortelstokworteltekenworteltrekkenwortelvormig

Deze woorden eindigen op wortel:
beetwortelhaarwortelmierikswortelsmeerwortelyamswortelvierkantsworteltandwortelstaartwortelpenwortelneuswortelmangelwortelmaiswortelkwadraatwortelkubiekwortelkiemwortelhartwortelhandwortelgraswortelboomwortelademwortel

Herkomst volgens etymologiebank.nl
wortel (ondergronds deel van een plant; groente; taalk., wisk. grondvorm)

Taaladvies
Waar komt de zegswijze peentjes zweten vandaan? Zie Peentjes zweten

Vraag & Antwoord voor je slimme speaker
Is het 'de wortel' of 'het wortel'?
Het is 'de wortel', want wortel is mannelijk. Als je het aanwijst is het 'die wortel'.
Wat is het meervoud van wortel?
Het meervoud van wortel is 'wortels'. Eén wortel, twee wortels.
Wat betekent wortel?
'onderste deel van planten waarmee deze in de grond staan en daar water en voeding uit halen' en 'oranje wortel van een bepaalde plant die je rauw of gekookt kan eten' en 'deel waarmee iets ergens in vastgehecht is' en 'getal dat je met zichzelf moet vermenigvuldigen om het getal te krijgen dat onder het √-teken staat'
Hoe spel je wortel?
wortel spel je W O R T E L
Wat is een ander woord voor wortel?
Andere woorden voor wortel zijn basis, kroot en peen.

Op andere websites
Zoek wortel op Woordenlijst.org
Zoek wortel op Google
Zoek wortel op Wikipedia