16 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `vree`
- een ridder zonder vrees of blaam (=een moedig mens)
- een schurftig paard vreest de roskam (=iemand die aan iets schuldig is, heeft liever niet dat datgeen onderzocht wordt)
- een schurftig paard vreest de roskam. (=wie wat op z`n geweten heeft, is bang voor het onderzoek)
- een vreemde eend in de bijt (=een vreemd exemplaar in de groep. (Een bijt is een opening in het ijs))
- een vreemde schaats rijden (=zich raar aanstellen)
- een vreemdeling in Jeruzalem zijn (=ergens niet bekend zijn met de gang van zaken of zich ergens niet thuis voelen)
- een vreemdeling in Kanaän zijn (=weinig weten over het besproken onderwerp)
- in den vreemde (=in het buitenland)
- je als een kat in een vreemd pakhuis voelen (=je ergens niet thuis voelen)
- onze Lieve Heer heeft vreemde kostgangers (=er bestaan nu eenmaal merkwaardige mensen)
- tussen hoop en vrees dobberen (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- tussen hoop en vrees zweven (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- van vreemde smetten vrij (=onafhankelijk, bevrijd)
- vreemde ogen dwingen (=de ogen van een vreemde heeft meer invloed op je dan van een bekende)
- vreemde zorgen doden de ezel. (=je kan dingen het beste zelf doen)
- wat de boer niet kent, dat vreet hij niet (=hij wenst uitsluitend gerechten te nuttigen die hij reeds kent)
11 betekenissen bevatten `vree`
- vreemde ogen dwingen (=de ogen van een vreemde heeft meer invloed op je dan van een bekende)
- een vreemde eend in de bijt (=een vreemd exemplaar in de groep. (Een bijt is een opening in het ijs))
- er een streepje door lopen (=erg vreemd zijn/gedragen)
- een kat in het donker/nauw maakt rare sprongen (=in een benarde situatie doet men vreemde dingen)
- geen profeet is in zijn (eigen) land geëerd (=in tegenstelling tot vreemden, zijn mensen uit je woonplaats minder bereid te luisteren)
- ze niet alle vijf hebben (=vreemd gedragen of niet goed bij het verstand zijn)
- een kronkel in je hersens hebben (=vreemde gedachtes hebben)
- gekroesd haar, gekroesde zinnen (=vreemdelingen hebben andere zeden en gewoonten)
- gekruld haar, gekrulde zinnen (=vreemdelingen hebben andere zeden en gewoonten)
- van verre liegt men veel. (=vreemden kunnen makkelijk liegen omdat het niet te controleren is)
- geen mens zo gek of hij heeft een goeie trek. (=zelfs vreemde mensen hebben goede eigenschappen)
7 dialectgezegden bevatten `vree`
- 'k zit ier vree op me gemak (=ik zit hier goed en rustig) (Sint-Niklaas)
- doë kümp wir doemp autte sjoo (=er heerst weer peis en vree) (Munsterbilzen - Minsters)
- ik zitte der vree mee in (=ik vind het erg jammer en betreur het tenzeerste) (Waregems)
- nô ben ik vree koat (=nu ben ik heel kwaad) (Sint-Niklaas)
- vree feel, vree fuil, vree weirm... (=heel veel, heel vuil, heel warm...) (Sint-Niklaas)
- vreë geëstig (=heel leuk) (Veurns)
- we moet'n vree holl'n (=wij moeten de vrede bewaren) (Westerkwartiers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen