10 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `voer`
- de bezem in de mast voeren (=de baas zijn en leiding hebben)
- de boventoon voeren (=het hoogste woord hebben)
- de pen voeren (=schrijven)
- de visjes gaan voeren (=zeeziek zijn en overgeven)
- een oud voerman hoort nog graag het klappen van de zweep (=iemand die oud is vindt het fijn te praten over dingen van vroeger)
- het woord voeren (=spreken (als afgevaardigde door anderen))
- iets in zijn schild voeren (=iets van plan zijn, een geheim hebben, stilzwijgend een plan uitvoeren)
- rijd voort voerman maar zie om (=doe verder maar blijf wel opletten)
- zijn schip voert te grote zeilen (=te veel geld uit geven)
- zuivel op zuivel is voer voor de duivel (=werd gezegd als je te veel zuivel at terwijl het schaars was)
40 betekenissen bevatten `voer`
- in de ijskast zetten (=(tijdelijk) niet uitvoeren)
- de barricades opgaan (=actie voeren om iets voor elkaar te krijgen of juist tegen te houden)
- eens gezegd, blijft gezegd (=als iemand iets belooft moet die dat ook uitvoeren)
- commandeer je hond en blaf zelf (=dat bevel weiger ik uit te voeren)
- als je je pet ertegenaan gooit dan blijft hij hangen (=dat stukje verfwerk is niet erg vlak uitgevoerd)
- die de minste tanden hebben, kauwen het meest (=de domste mensen voeren gewoonlijk het hoogste woord)
- eerste viool willen spelen (=de meest prominente taak willen vervullen, bijvoorbeeld als leider of woordvoerder van de groep)
- in gebreke zijn (=de taak niet naar behoren uitgevoerd hebben)
- de beste stuurlui staan aan wal (=de toeschouwers kunnen het altijd beter dan de uitvoerders)
- dat varkentje zullen we even wassen (=deze opdracht zullen we even uitvoeren)
- de teugels laten vieren (=een minder streng beleid voeren)
- schrijven en wrijven (=een pennenstrijd voeren)
- er met de pet naar gooien (=een taak bijzonder slordig uitvoeren)
- er dienen geen twee masten op een schip (=er kan er maar één het bevel voeren)
- makkelijker gezegd dan gedaan (=het is eenvoudiger om iets te zeggen dan om het ook daadwerkelijk uit te voeren)
- iemand om een boodschap sturen (=iemand een opdracht laten uitvoeren)
- iemand de vrije hand geven (=iemand geheel vrij laten in de wijze waarop hij een opdracht uitvoert)
- iemand de pas afsnijden (=iemand verhinderen een bepaalde actie uit te voeren)
- iets op zijn sloffen aankunnen (=iets heel gemakkelijk kunnen uitvoeren)
- je eigen naad naaien (=iets op zijn eigen manier uitvoeren; eigenwijs zijn)
- vaart achter iets zetten (=iets snel (doen) uitvoeren)
- iets mannetje voor mannetje doen (=iets strikt volgens plan uitvoeren)
- iets in zijn schild voeren (=iets van plan zijn, een geheim hebben, stilzwijgend een plan uitvoeren)
- iets in geuren en kleuren vertellen (=iets zeer uitvoerig en gedetailleerd vertellen)
- met de witte perdekies naar Velzeke rijden (=krankzinnig worden. In Velzeke bevindt zich een sanatorium; de `witte perdekies` (witte paardjes) verwijzen naar een ziekenwagen, waarmee de geestesgestoorde afgevoerd wordt. Uitdrukking uit het zuiden van Oost-Vlaanderen)
- je naam eer aandoen (=naar behoren uitvoeren, precies doen wat men verwacht)
- op je krent zitten (=niets uitvoeren)
- in gebreke stellen (=officieel stellen dat de taak niet naar behoren is uitgevoerd)
- elke bos stro waait voor de wind (=onder makkelijke omstandigheden kan iedereen welvaren of iets uitvoeren)
- er geen gras over laten groeien (=onmiddellijk profiteren, uitvoeren)
- nattevingerwerk zijn / Met de natte vinger doen (=onnauwkeurig, overhaast of zonder de geschikte methode of middelen uitgevoerd werk)
- oude koeien uit de sloot halen (=oude geschiedenissen terug ten tonele voeren)
- voor top en takel drijven (=scheepvaart : zonder een zeil te voeren)
- met de Franse slag (=slordig, met weinig aandacht uitgevoerd)
- in den brede (=uitvoerig)
- iets breed uitmeten (=uitvoerig (overdreven) over iets praten)
- iemand het volle pond geven (=uitvoerig en duidelijk antwoorden)
- de weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens (=veel goede voornemens hebben zonder ze daadwerkelijk uit te voeren)
- je partij behoorlijk meeblazen (=zijn deel van de taak naar behoren uitvoeren)
- in gebreke blijven (=zijn taak (belofte) niet uitvoeren)
41 dialectgezegden bevatten `voer`
- 't ès jinne voer ip de kriekelaere te zetn (=Dat is een zeer lelijke vrouw) (Lauws)
- achterkomn voer olf geld (=moeite hebben om te volgen) (Kortemarks)
- blink een blink voer een stink (=opklaring) (Wierings)
- de voër op (=er vanonder) (Munsterbilzen - Minsters)
- de voër opgoën (=er van onder trekken) (Munsterbilzen - Minsters)
- e blek voer e lek (=zonneschijn vóór regen) (Veurns)
- e goeige voer e kleige (=stof voor een kleedje) (Veurns)
- e koë voer e kof verston (=alles verkeerd begrijpen) (Veurns)
- è radj èn voer mè aa (=hij maakt misbruik van jou) (Aalsters)
- gin naagel èn voer an ze gat te schart'n (=Arm zijn) (Veurns)
- ginne naagel voer an zin gat te skart'n (=berooid zijn) (Wevelgems)
- héj' ij ginne nagel voer zé gat te krabbe (=hij is straatarm) (Wommersoms)
- ich bèn de voër op (=ik ben weg) (Bilzers)
- iemand uitmaakn voër al da schooên en leêluk es (=iemand te schande maken) (Waregems)
- J'eet geene noagle voer an zien gat te skarten (=Hij bezit niets) (West-Vlaams)
- je blet voer ê gès (=hij weent gemakkelijk) (Lichtervelds)
- je blèt voer e gès (=hij weent vlug) (Kortemarks)
- jè gin nagel voer an zun gat te scharten (=iemand die zeer arm is) (brugs)
- je komt achtre voer olf geld (=hij kan niet volgen) (Kortemarks)
- jee gièène naogle voer an ze gat te schartn (=hij heeft helemaal niets) (Kortemarks)
- jee gièène noagle voer an ze gat te schartn (=hij is straatarm) (Lichtervelds)
- jee gièènen noagle voer an ze gat te schartn (=hij leeft in armoede) (Lichtervelds)
- jis dul voer e gès (=hij maakt zich rap kwaad) (Lichtervelds)
- jis dul voer e gès (=hij maakt zich rap kwaad) (Kortemarks)
- jis te dom voer oîj teetn (=hij is niet bijster slim) (Lichtervelds)
- jis te dom voer ooj teetn (=hij is dom) (kortemarks)
- jis te dom voer ooj teetn, jis zoî roend of een ei (=het is een dommerik) (kortemarks)
- lot mich ès doër zen voër (=laat me eens achter je door) (Munsterbilzen - Minsters)
- olles klienkeband voer aamerstèèrt verstoan (=Alles verkeerd begrijpen) (Veurns)
- ros hoêr, hete voêr (=rosse vrouwen zijn heet) (Munsterbilzen - Minsters)
- Sinte Maortnaovend de torre gao mee nao Gent en ols de boertjes waofels bakkn ton zittn ze geîrn omtrent. Stokvier mokvier Sinte Maortn kom ollier ol in jne bloîtn aorme ol in jne bloîtn buuk, ruus buus buus ist er iemand tuus, eej messchien een appeltje of e pertje voer uus (=Kortemarks liedje) (Kortemarks)
- Trouwe is voer zoeke voor een aar z'n goit. (=Trouwen is je schoonouders spekken) (Westfries)
- voer gin hesp (=voor niets - er niets voor over hebben) (Wommersoms)
- voer oe oege oat te bleite (=dat is heel triest) (Antwerps)
- voër: Lach mé a voër (=Ga met iemand anders de spot drijven) (Lebbeeks)
- ze ès aauteindëlëk tër vandoër, zë ès te voër op, ze hèt hër biezë gepak (=mijn vrouw is er vanonder) (Munsterbilzen - Minsters)
- zëne stat lichte en de voër op (=vlug de benen nemen) (Munsterbilzen - Minsters)
- zis dul voer e prulle van niet (=ze maakt zich vlug boos) (Kortemarks)
- Zis te dom voer ooi teten (=Ze is zeer dom) (Roeselaars)
- zne kwafeur zit in dn bak, je spaort voer e matrasse, je zit nog in ze wienteraor (=zijn haar is lang) (Kortemarks)
- Zuk jin me 'n tote voer ip te skip'n (=een hond met een lelijke kop) (Wevelgems)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
