4 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `kan je`
- daar kan je gif op innemen (=je mag er zeker van zijn dat het gaat gebeuren)
- met hem kan je paarden stelen. (=hij is overal voor te vinden)
- op één been kan je niet lopen. (=gezegd als je één drankje gehad hebt en meer wilt)
- schrijf het maar op je buik (dan kan je het met je hemd weer uitvegen) (=vergeet het maar)
9 betekenissen bevatten `kan je`
- gedeelde smart is halve smart (=als je over problemen praat, dan kan je het makkelijker verwerken / door de problemen/ellende van een ander is het gemakkelijker de eigen problemen/ellende te dragen)
- dat kan al het water van de zee niet afwassen (=daar is niets aan te doen - dat kan je niet wegpraten)
- een goede buur is beter dan een verre vriend (=een goede buur kan je beter helpen dan een verre vriend)
- men kan zijn kinders wel minnen maar niet zinnen (=je kan je kinderen graag zien, maar ze hebben een eigen aard)
- goede raad is goud waard (=met goede aanwijzingen kan je heel veel doen)
- wie het laatst lacht, lacht het best (=pas aan het einde kan je zien we gewonnen heeft)
- van liefde rookt de schoorsteen niet (=van de liefde alleen kan je niet leven)
- pluk maar veren van een kikvors (=van een arme kan je niet veel geld eisen)
- wie tot een penning geboren is kan tot geen stuiver komen (=wat het lot voor je in petto heeft kan je niet ontlopen)
50 dialectgezegden bevatten `kan je`
- 't is kwart veur struus, as 't haard lopst bist gauw tuus (=ik kan je niet zeggen hoe laat het is) (Westerkwartiers)
- 't za nie mankeern (=daar kan je op rekenen) (Kaprijks)
- aste kènnër sjiks, kraajgste kènnërv trèg (=van gewone mensen kan je niet veel verwachten) (Munsterbilzen - Minsters)
- aste loemp bés zulste al és aater het nèt vange (=als je zo lomp bent als vis, kan je al eens bot vangen) (Munsterbilzen - Minsters)
- attër ët èn zën krolle kraajg, bèste nog nie goed aof (=als hij het echt in zijn hoofd haalt, kan je nog veel last met hem krijgen) (Munsterbilzen - Minsters)
- bau ne wil és, ésne waeg (=een vrouw kan je moeiteloos zover krijgen, dat ze ook doet wat ze zelf allang wilde) (Bilzers)
- da blét, da schét, da frét, en da zékt, mor wa zedder mé? (=daar kan je niets mee beginnen) (Antwerps)
- Da keije naarugus meer kriege (=Dat kan je nergens kopen) (Flakkees)
- da kende noeit ni groin (=dat kan je nooit raden) (Buggenhouts)
- dae hét mei loch as hiësene onder zen klak (=hoe kan je hoofdpijn hebben als er geen hersenen inzitten) (Bilzers)
- Dae konste wijsmaoke dat de piepele hoj aete (=Die kan je alles wijsmaken) (Bilzers)
- dan kan je lappen kakken (=heb je goed gegeten?) (Amsterdams)
- das e twiefelgeval (=die kan je zomaar niet vertrouwen) (Munsterbilzen - Minsters)
- das ne lekkurren (=op die man kan je niet vertrouwen) (Sint-Niklaas)
- dat konste mich nie koejlëk pakke (=dat kan je mij niet kwalijk nemen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dau kunde gieën botte mè doen (=Daar kan je niets mee aanvangen) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- de graute aete de kleen (=als kleine zelfstandige kan je niet op tegen de groten) (Bilzers)
- de hëbs zëne zjang get leig hange (=praten kan je goed, maar doen is wat anders) (Munsterbilzen - Minsters)
- de liegs bauste doë stees (=hoe kan je zweren zonder puisten te hebben) (Munsterbilzen - Minsters)
- di zun ze nog poes (poets) aan kriehen (=dat is een vlug kind daar kan je nog wat mee beleven) (Zeeuws)
- dich bès gegaeve te dier, alleen al vër de kos (=je kan je eten nog niet eens terug verdienen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Diee zulde mee gen kaa haanden aon zen gat kome (=Die kan je niet bedotten) (Herentals)
- Doar kunde gen kloeute me oanvange (=Daar kan je niets mee doen) (Turnhouts)
- doar zedde zoaleg mè (=daar kan je niets mee doen) (Antwerps)
- Doe bis an 't blienke (=Let op. Men kan je onderbroek zien) (Mechels (NL))
- doë konste gene stoët op maoke (=daar kan je alleszins niet op rekenen) (Munsterbilzen - Minsters)
- doë konste kop noch stat aoên krijge (=dat kan je helemaal niet vatten) (Munsterbilzen - Minsters)
- doë konste nog ès e puntsje on zuige (=daar kan je nog wat van leren!) (Munsterbilzen - Minsters)
- doeë kraajgs te kop noch stat van (=dat kan je nooit vatten) (Munsterbilzen - Minsters)
- dor kunde gene stoat op moaken (=daar kan je niet op rekenen) (Sint-Niklaas)
- Ê-je niet dan ke-je niet (=als je geen geld heb, kan je niet mee/meedoen) (Volendams)
- eine slechte naober kan dich mèt van alles tamptere (=een slechte buur kan je het leven zuur maken (tamptere = pesten)) (Heitsers)
- Est olgelijk? Olgelijk es innestront. (=Is het je om het even? Dan kan je niet kiezen.) (Waregems)
- Gaa zè ne schoeëne gaa (=Van jou kan je niets geloven) (Onze-Lieve-Vrouw-Waver)
- gank mèt zau get noeë den oeërlog (=met zo iemand kan je niets beginnen) (Munsterbilzen - Minsters)
- ge keu gene kei 't vel afdoen (=van een arme kan je niets bekomen) (Knesselaars)
- ge keunt't op uiwn buik schrijvn (=dat kan je wel vergeten) (Lochristis)
- God zal je dwars door de hel heen lazeren., datje darmen verdruipeny kan je een kaarsje draaien om je bij te lichten op je weg naar de hel en de eeuwige verdoemenis. ( dit wordt supersnel achtereen gezegd) (=Vervloeking naar iemand die je liever dood ziet gaan.) (Utrechts)
- goj 't meeëster kunn (=kan je het aan) (Veurns)
- Griene Kiës gif witte Poëse (=is het met Kerstmis groen, kan je sneeuw verwachten met Pasen) (Munsterbilzen - Minsters)
- hi-j kan wel strukeln over een lucefarsstokkie (=En ongeluk kan je zomaar overkomen) (Giethoorns)
- hij-je nijt dan kaj-je nijt (=heb je niets dan kan je niets) (Huizers)
- hoe kajie da noe zeggn (=hoe kan je dat nou zeggen) (Barnevelds)
- Ik kan oe nie heure! (=Ik kan je niet verstaan!) (Helenaveens)
- Ik moet mijne chick oek betaole (=Ik kan je geen geld lenen) (Antwerps)
- Jóngk blieve kóns te lieëre óngertösse des te aojer weurs! (=Jong blijven kan je leren terwijl je ouder wordt!) (Kinroois)
- kammeraote zin vër mette waandele, nie vër mette haandele (=vrienden kan je niet kopen, ze zijn onbetaalbaar) (Munsterbilzen - Minsters)
- kendet zien (=kan je het zien) (Brakels (gld))
- Keunde ' t slag aa? (=kan je het uur al lezen?) (Hams)
- Kist mie eem helpen? (=kan je me even helpen?) (Gronings)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
