18 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `eva`
- als de rechte Adam komt gaat eva mee (=gezegd van `n meisje dat liever niet wil trouwen)
- de ooievaar nakijken (=tijd verdoen)
- de snoeren zijn mij in lieflijke plaatsen gevallen (=ik ben op goede plaatsen beland)
- een onzevader bidden in alle kapelletjes (=in alle cafés langsgaan)
- een paling (snoek) gevangen hebben (=iemand die per ongeluk in het water is gevallen)
- een zware bevalling. (=iets waar je hard voor moet werken)
- het kwartje is gevallen (=hij heeft het begrepen)
- lelijk ten haring gevaren zijn (=zwaar pech hebben)
- met onbevaren volk is het slecht zeilen (=met onervaren mensen is het moeilijk werken)
- niet op je achterhoofd gevallen zijn (=hij is behoorlijk slim; hij heeft iets wel in de gaten)
- niet op zijn mondje gevallen zijn (=precies duidelijk maken hoe iemand over iets denkt)
- op het veld van eer gevallen (=eervol gesneuveld)
- uit een olievat zal men geen wijn tappen. (=verwacht geen goede dingen van slechte mensen)
- van je paard gevallen zijn (=een positie verliezen)
- voor halve vracht meevaren (=weinig gewaardeerd worden)
- waar de boom gevallen is, blijft hij liggen (=gedane zaken nemen geen keer)
- wie in het schuitje zit moet meevaren (=wie ergens mee begonnen is moet dit ook afmaken)
- wie plast tegen de kerk, gaat gevaarlijk te werk (=een wandaad met verstrekkende gevolgen)
51 betekenissen bevatten `eva`
- je leven in de waagschaal stellen (=actie ondernemen waarbij het eigen leven in gevaar kwam)
- vragen kost geen geld (=al heb je weinig kans, je kan het in elk geval maar vragen)
- wie vuur eet schijt vonken (=als men iets gevaarlijks onderneemt krijgt men nare gevolgen)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- bomen ontmoeten elkaar niet, mensen wel (=de kans dat je iemand toevallig tegenkomt is groot)
- de zee ploegen (=de zee bevaren)
- het heen en weer krijgen (=diarree krijgen - vooral gezegd van iets dat helemaal niet bevalt)
- de kop in het zand steken (=doen alsof er geen gevaar dreigt en er niets aan doen)
- een wolf in de schaapskooi. (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- een wolf in schaapskleren (=een gevaarlijk iemand die zich als onschuldig voordoet)
- dat zijn twaalf eieren en dertien kuikens. (=een meevaller)
- een vogel in de auto rijden (=elk geval kan overal mee leven)
- doorgestoken kaart (=er is heel duidelijk iets mis! Hier is getracht om iemand te laten geloven dat er bij toeval iets gebeurt, terwijl het in feite van tevoren gearrangeerd is)
- het tiend betaald hebben (=erg afgevallen zijn)
- lont ruiken (=ergens het vermoeden toe hebben / het gevaar tijdig aanvoelen)
- er de angel uittrekken (=ervoor zorgen dat iets minder gevaarlijk wordt door het meest gevaarlijke deel onschadelijk te maken; iets minder pijnlijk maken)
- geen kou aan de lucht (=geen gevaar)
- hoog spel spelen (=gevaarlijk spel spelen, veel inzetten)
- de bak indraaien (=gevangen genomen worden)
- het zal zo`n vaart niet lopen (=het zal wel meevallen)
- ieder is zichzelf het naast (=iedereen kiest in het slechtste geval voor zichzelf)
- een paling (snoek) gevangen hebben (=iemand die per ongeluk in het water is gevallen)
- iemand van repliek dienen (=iemand gevat antwoorden)
- tegen iemand aanlopen (=iemand toevallig tegenkomen)
- iemands voetveeg zijn (=iemands slaaf zijn (zich alles moeten laten welgevallen))
- iets niet naar het haar zijn (=iets niet bevallen)
- dat zal hem niet glad zitten (=iets zal niet meevallen en moeilijk zijn)
- de kast indraaien. (=in de gevangenis komen.)
- op het glazen bruggetje geweest zijn (=in doodsgevaar zijn geweest, op het nippertje ontsnappen)
- geen tien paarden brengen me daar naar toe. (=in geen geval ga ik daar naar toe)
- de pot op kunnen (=in geen geval krijgen)
- zo veeg als een luis op een kam (=in groot gevaar verkerend)
- het water komt aan/tot de lippen (=in groot gevaar, in hoge nood)
- je iets laten aanleunen (=je iets laten welgevallen)
- je tussen hangen en wurgen bevinden (=je in gevaarlijke en moeilijke omstandigheden bevinden)
- angst is een slechte raadgever (=laat je niet leiden door angst. / Emoties zijn gevaarlijk)
- met vuur spelen (=met gevaarlijke dingen laks omgaan, gevaarlijke dingen doen)
- in verzekerde bewaring nemen (=opsluiten (in gevangenis))
- een spreekwoord is een waar woord. (=spreekwoorden bevatten vaak waarheden of nuttige lessen waar je van kunt leren)
- het woord voeren (=spreken (als afgevaardigde door anderen))
- tegen windmolens vechten (=tegen irreëele gevaren/zaken vechten)
- voor de poorten van de hel weghalen (=uit het grootste gevaar redden)
- dode honden bijten niet (al zien ze lelijk) (=van doden is geen gevaar te duchten)
- om de dooie dood niet (=volstrekt niet, in geen geval, al kost het me mijn leven)
- de kastanjes voor iemand uit het vuur halen (=voor iemand anders het gevaarlijke werk of een lastig klusje doen)
- bijl en blok zijn behouden. (=vrouw en kind hebben de bevalling overleefd.)
- als het melk regent, staan mijn schotels omgekeerd (=wanneer ergens iets voordeligs te verkrijgen valt, loop ik het steevast mis)
- goed begonnen is half gewonnen (=wat niet aangevangen wordt komt ook nooit af. / Wanneer het begin van iets goed is, is de kans groter dat het goed eindigt)
- bang voor zijn hachje zijn (=weinig durven en bang zijn om gevaar te lopen)
- blaffende honden bijten niet (=zij die het hardst roepen, zijn het minst gevaarlijk)
2 dialectgezegden bevatten `eva`
- eva in 't paradiês woor d'r 'n begien beej (=wordt gezegd over een vrijpostig meisje) (Weerts)
- femiele van Adam en eva (=verre familie) (Bilzers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
