Spreekwoorden met `bij`

Zoek


178 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `bij`

  1. aan de vishaak bijten (=zich laten vangen, toehappen)
  2. al vaak met dat bijltje gehakt hebben (=het werk al vaker gedaan hebben en weten hoe het moet)
  3. alle zeilen bijzetten (=de uiterste best doen om iets toch te bereiken)
  4. als bij toverslag (=zeer snel, plotseling)
  5. als bijen naar de honing komen (=met velen komen en sterk gemotiveerd zijn)
  6. als de nood het hoogste is, is de redding nabij (=in hoge nood komt er vaak plotseling een oplossing)
  7. als een donderslag bij heldere hemel (=een onverwachte gebeurtenis, die een grote schok teweeg brengt)
  8. als het regent in mei, is april voorbij (=spreekwoord dat de spot drijft met spreekwoorden die open deuren intrappen)
  9. als puntje bij paaltje komt (=als het erop aankomt)
  10. bij de duivel te biecht gaan (=bij de vijand om raad gaan)
  11. bij de kladden krijgen (=te pakken krijgen)
  12. bij de mieren zijn (=dood)
  13. bij de neus hebben (=iets wijsmaken)
  14. bij de pakken neerzitten (=geen oplossing meer zoeken, niet meer verder doen)
  15. bij de pinken zijn (=snel dingen begrijpen, Handig en flink zijn, Vroeg opstaan)
  16. bij de roes (=alles door elkaar)
  17. bij de styx zweren (=styx is rivier in onderwereld)
  18. bij de tekst blijven (=bij het oorspronkelijke plan blijven)
  19. bij de vleet (=er is meer dan voldoende van (vleet was vroeger een groot visnet))
  20. bij eigen zin is geen gewin. (=eigenwijs zijn is niet goed)
  21. bij elk heilig huisje aanleggen (=alle cafés onderweg bezoeken)
  22. bij elkaar flansen (=samenrapen)
  23. bij elkaar passen als twee trommelstokken (=goed bij elkaar passen)
  24. bij gebrek aan brood eet men korstjes van pasteien (=bij gebrek aan het goedkope, het dure gebruiken)
  25. bij gebrek aan brood eet men korstjes van pasteien. (=bij gemis aan het gewone moet men zijn toevlucht soms wel tot iets duurders nemen.)
  26. bij het scheiden van de markt leert men de kooplui kennen (=iemands ware karakter blijkt pas als het erop aankomt)
  27. bij het walletje langs (=op het nippertje, zuinig)
  28. bij iemand aankloppen (=hulp vragen)
  29. bij iemand in het krijt staan (=aan iemand iets schuldig zijn)
  30. bij iemand nog wel kunnen schoolgaan (=aan iemand nog een voorbeeld kunnen nemen)
  31. bij kleine hapjes leert men een hond eten. (=geleidelijk aan kun je zelfs aan onmogelijke dingen wennen.)
  32. bij kleine lapjes leert men de hond leer eten. (=geleidelijk aan wen je zelfs aan de onmogelijkste dingen.)
  33. bij kris en kras volhouden (=bij hoog en bij laag volhouden)
  34. bij kris en kras zweren (=bij hoog en bij laag zweren)
  35. bij moeders pappot (=thuis)
  36. bij moeders pappot blijven (=thuis blijven - enkel spreken over iets waar men iets over weet)
  37. bij nacht en ontij (werken/zijn) (=wanneer anderen slapen)
  38. bij nacht zijn alle katjes grauw en alle mondjes even nauw (=als het erop aankomt zijn we allen gelijk)
  39. bij Neck om naar Den Haag (=een onnodige omweg maken)
  40. bij schering en inslag gebeuren (=erg vaak gebeuren)
  41. bij Sint Joris in de kost zijn (=ergens gratis eten)
  42. bij tijd en wijle. (=zo nu en dan)
  43. bij zijn positieven blijven (=blijven opletten)
  44. bijl en blok zijn behouden. (=vrouw en kind hebben de bevalling overleefd.)
  45. bijna is nog niet half en een koe is nog geen kalf (=iets bijna hebben is hetzelfde als iets helemaal niet hebben)
  46. blaffende honden bijten niet (=zij die het hardst roepen, zijn het minst gevaarlijk)
  47. boter bij de vis (=betaling bij de levering)
  48. botje bij botje leggen (=samen geld bijeen leggen om te betalen)
  49. daar is geen woord Frans/Latijn/Chinees bij (=iedereen kan dat begrijpen)
  50. de bijl aan de wortel leggen (=het kwaad in de oorsprong trachten uit te roeien)

250 betekenissen bevatten `bij`

  1. je leven in de waagschaal stellen (=actie ondernemen waarbij het eigen leven in gevaar kwam)
  2. in de kiem smoren (=al van bij het begin doen stoppen)
  3. geen klaviertje over slaan (=alle bijzonderheden in acht nemen)
  4. als je geschoren wordt, moet je stilzitten (=als er scherpe kritiek op je is (je wordt geschoren), kun je beter rustig wachten tot het voorbij is, in plaats van erop in te gaan)
  5. wie het dichtst bij het vuur zit, warmt zich het meest (=als je ergens nauw bij betrokken bent, geniet je het meeste voordeel ervan)
  6. een spiering is vis als er anders niet is (=als je honger hebt, ben je niet kieskeurig / bij gebrek aan beter)
  7. de liefde kan niet van één kant komen (=als je samen iets doet zal ieder moeten bijdragen)
  8. op de kloosters reizen (=altijd bij vrienden of kennissen logeren)
  9. dat is een echte haai (=assertief en bijdehand mens)
  10. aan het licht brengen (=bekend maken (bijz. van ongunstige dingen))
  11. onder dak zijn (=bescherming genieten - behoren bij)
  12. boter bij de vis (=betaling bij de levering)
  13. per fas et nefas (=bij al wat heilig is)
  14. buurmans gras is altijd groener (=bij anderen lijkt het altijd beter (omdat men daar de interne problemen niet van kent))
  15. het is kwaad kammen daar geen haar is. (=bij arme mensen valt niets te halen)
  16. je kan geen kei het vel afstropen (=bij de arme valt niets te rapen)
  17. je kan geen kaalkop bij het haar vatten (=bij de arme valt niets te rapen)
  18. aan het laatje zitten (=bij de bron zitten / geld hebben)
  19. op de poot spelen (=bij de kleinste tegenslag flink te keer gaan/razen)
  20. bij de duivel te biecht gaan (=bij de vijand om raad gaan)
  21. in andermans weide lopen de vetste koeien. (=bij een ander lijkt het altijd beter)
  22. vis moet (wil) zwemmen (=bij een goede maaltijd hoort een goed glas wijn (bier))
  23. de kerk in het midden laten (=bij een meningsverschil geven beide personen wat toe om het eens te worden)
  24. er zijn geen rozen zonder doornen (=bij elk geluk is er ook verdriet)
  25. bij gebrek aan brood eet men korstjes van pasteien (=bij gebrek aan het goedkope, het dure gebruiken)
  26. bij gebrek aan brood eet men korstjes van pasteien. (=bij gemis aan het gewone moet men zijn toevlucht soms wel tot iets duurders nemen.)
  27. bij de tekst blijven (=bij het oorspronkelijke plan blijven)
  28. waar er twee ruilen moet er een huilen (=bij het ruilen is de een altijd beter af dan de ander)
  29. bij kris en kras volhouden (=bij hoog en bij laag volhouden)
  30. bij kris en kras zweren (=bij hoog en bij laag zweren)
  31. wijd en zijd zijn (=bij iedereen bekend zijn)
  32. iemand in het zeer tasten (=bij iemand de gevoelige plek raken)
  33. iemand de oren van het hoofd eten (=bij iemand erg veel eten)
  34. nood breekt wet (=bij moeilijke omstandigheden is er meer geoorloofd)
  35. lege kisten, maken twisten. (=bij schaarste onstaat ruzie)
  36. op apegapen liggen (=bijna dood of erg benauwd zijn)
  37. aan de rand van het graf staan (=bijna dood zijn)
  38. met een been in het graf staan (=bijna dood, ernstig ziek)
  39. op een oor na gevild zijn (=bijna in orde zijn)
  40. op je laatste benen lopen (=bijna niet meer kunnen van vermoeidheid)
  41. op je zenuwen leven (=bijna overspannen geraken)
  42. goede raad is duur (=bijna te moeilijk om raad te kunnen geven)
  43. gezouten scherts (=bijtende scherts)
  44. verbi causa (=bijvoorbeeld)
  45. verbi gratia (=bijvoorbeeld)
  46. exempli gratia (=bijvoorbeeld)
  47. de koning te rijk zijn. (=bijzonder gelukkig zijn)
  48. in een goed blaadje staan (=bijzonder gewaardeerd worden)
  49. nijdig als een spin (=bijzonder nijdig)
  50. de lakense bril erbij opzetten (=bijzonder scherp toekijken)

50 dialectgezegden bevatten `bij`

  1. (h) édde dist, goa bij Mauntsje List, dat (h) ij in au moontsjen pist (=Over dorsthebben) (Lokers)
  2. `ich zal toeris goeën zègge dat Zjef heië nie thinnis ès, dan kan d'ne jóng dieëzen achtere no tous koeëme` (=`Ik zal bij u thuis gaan zeggen dat Jef vandaag niet bij hem thuis is, dan kan uw kind namiddag naar thuis komen.`) (Genker)
  3. `je gaot nog lang niet doad he jochie /messie/wijfie II: Je gaat bij lange na niet dood/hemeluh .. wat een stank. (=iemand die stinkt na poepen op het toilet/wc) (Utrechts)
  4. ' T is gjeene njeemer ee (=Dit kan er nog wel bij) (maldegems)
  5. 'j é ne slag van de meuln gad (=niet goed bij zijn verstand) (Knesselaars)
  6. 'k ben uit (uitgerokt) ; kan uitspelen (=ik heb gewonnen bij het kaartspel) (Sint-Niklaas)
  7. 'k benne bij de viede gezet (=ik voel me lelijk bedrogen) (Waregems)
  8. 'k goa ui bij uien schabbernak pakken (=ik zal je eens bij je nekvel vastnemen) (oudenaards)
  9. 'k jeune mij / 'k ben d'r gèrn bij / 'k genère mij (=ik amuseer me / ik geniet) (Waregems)
  10. 'k mankeer iets (=ik heb iets niet bij) (Sint-Niklaas)
  11. 'k peideg' één m'n ei (g) n (=Ik dacht bij mezelf) (Waregems)
  12. 'k peidege in min eijne, 'k peidege oela (=ik dacht bij mezelf : hola) (Waregems)
  13. 'k zen gekrét, naa hemme ze in maan roape geschete (=ik ben geïrriteerd, nu hebben ze het bij mij totaal verbruid) (Heist-op-den-Berg)
  14. 'n aaner zien moaltied is altied vet (=bij een ander lijkt het beter te zijn) (Westerkwartiers)
  15. 'n bij de haand kiend (=een pienter kind) (Westerkwartiers)
  16. 'n pan aaf höbbe (=Niet goed bij zijn verstand zijn) (Berg en Terblijts)
  17. 'n wit voedje hoal'n (=jezelf bij iemand ophemelen) (Westerkwartiers)
  18. 's lands wies, 's lands eer (=aanpassen bij de plaatselijke gebruiken) (Westerkwartiers)
  19. 't angt bij de wirke (=loshangen) (Waregems)
  20. 't begunt bij 'em te schemer'n (=hij begint het door te krijgen) (Westerkwartiers)
  21. 't begunt bij heur te schemer'n (=zij begint het te snappen) (Westerkwartiers)
  22. 't begunt bij mij te kriebel'n (=ik begin er echt zin in te krijgen) (Westerkwartiers)
  23. 't bij 'n aaner ien 'e schoen'n schuuv'm (=iemand anders de schuld geven) (Westerkwartiers)
  24. 't er ès pressee bij (='t is dringend) (Zottegems)
  25. 't es 't ophave wet ('t (het kind) is het ophouden waard) (=proficiat bij geboorte) (Leefdaals)
  26. 't es boter bij de vis (=kontante betaling) (Gents)
  27. 't es ier ander peper of bij den hamburgerboer (=het is hier veel beter) (Gents)
  28. 't es kerremes in d'elle (=zon schijnt bij regenval, regenboog bij regen) (Meers)
  29. 't es kerremès in d'helle (=regen bij zonneschijn) (Meers)
  30. 't Geit neet um einen boerenhaof (=Riskeer gerust wat bij het kaartspel) (Venloos)
  31. 't Giet ow goed, bi'j al wa-j doet. (=Het gaat je goed, bij alles wat je doet.) (Vechtdals)
  32. 't goad-êm goe af (=dat past goed bij hem) (Kaprijks)
  33. 't hès van de zulle lwopn (hès=gras; zulle=drempel) (= (te) vaak bij iemand op bezoek gaan) (Izegems)
  34. 't is 'n haalve goare (=zij is niet goed bij d'r verstand) (Westerkwartiers)
  35. 't is bij de knien'n om oaf (=het is bar en boos) (Westerkwartiers)
  36. 't is duuveltjeskaarmis, tis kaarmis in d'hel (=zon die schijnt bij regen) (Antwerps)
  37. 't is en oekerore (o van pot) (=hij houdt alles bij) (Veurns)
  38. 't Is hee knijns! (=Het is te gek voor woorden / Het is bij de konijnen af!) (Veens)
  39. 't is kèiremis in d'elle (=regenen bij zonneschijn) (Dendermonds)
  40. 't is koek en ei tuss'n die beid'nt (=die passen exact bij elkaar) (Westerkwartiers)
  41. 't Is nie an te verlêêsten (=het is niet bij te houden.) (Zeeuws)
  42. 't kiend bij de noam nuum'm (=ergens openlijk over praten) (Westerkwartiers)
  43. 't kiend bij de noam nuum'n (=zeggen waar het op staat) (Westerkwartiers)
  44. 't kinnekkun é kinnekkussuiker gekakt (=suikerbonen bij geboorte) (Sint-Niklaas)
  45. 't komt bij hem hiel krekt (=hij werkt heel nauwgezet) (Westerkwartiers)
  46. 't Komt op een dood peerd ok gien steek meer an (=Dat kan er ook nog wel bij) (Zaans)
  47. 't ligt an em (=de oorzaak (reden) ligt bij hem) (Waregems)
  48. 't loike bai de knuup emme (=het bij het rechte eind hebben) (Overijses)
  49. 't meer is ok nooit vol (=wie veel heeft wil er nog meer bij) (Westerkwartiers)
  50. 't schuurtje moet bij 't huuske bliev'm (=zo regelen dat alles blijft kloppen) (Westerkwartiers)




Bronnen

De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers. Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.

Zie ook:
  • vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
  • Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen