309 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ven`
- je eigen dood sterven. (=vanzelf voorbij gaan)
- je eigen graf graven/delven (=het voor zichzelf bederven)
- je leven in de waagschaal stellen (=actie ondernemen waarbij het eigen leven in gevaar kwam)
- je moet een gegeven paard niet in de mond kijken (=je moet niet te kritisch zijn over cadeaus, of koopjes)
- je ogen de kost geven (=alles goed in zich opnemen)
- je ogen niet geloven (=niet geloven wat men ziet)
- je op glad ijs wagen/begeven (=ergens over gaan praten waar die weinig van af weet)
- je oren niet geloven (=iets wat gezegd wordt, niet kunnen geloven)
- je zult ze maar de kost moeten geven (=het zijn er veel (mensen))
- kaart, keurs en kan, bederven menig man. (=ten onder gaan aan gokken, vrouwen en drank)
- kijk een gegeven paard niet in de bek (=je mag niet klagen over de kwaliteit van iets dat men gratis krijgt)
- kleine vossen bederven de wijngaard (=kleine fouten kunnen zorgen voor grote problemen in het geheel)
- kleur in je leven krijgen (=het leven wordt leuker)
- koeien met gouden horens beloven (=het onmogelijke beloven)
- komen met de paal als het brood in de oven is (=te laat komen)
- kunnen lezen en schrijven (=al lange tijd goede diensten bewezen hebben)
- kwade gezelschappen bederven goede zeden. (=slechte eigenschappen overnemen van slechte vrienden)
- lach als je begraven wordt (=dat is geen reden om te lachen)
- leef niet om te eten maar eet om te leven (=vergeet niet om ook plezier te maken in het leven)
- leven als een god in Frankrijk (=een aangenaam en zorgeloos leven hebben)
- leven als een oester (=geheel van de wereld afgezonderd leven)
- leven als een vis in het water (=totaal tevreden en onbekommerd leven)
- leven als vrienden en rekenen als vijanden (=vriendelijk met elkaar omgaan uit een soort van formaliteit maar eigenlijk helemaal niet zo op elkaar gesteld zijn)
- leven en laten leven (=iemand of iets z`n gang laten gaan en niet mee bemoeien)
- leven in de brouwerij brengen (=waar het rustig is activiteit, vrolijkheid of drukte inbrengen)
- leven uit de korf zonder zorg (=onbekommerd leven)
- men zou hem een aalmoes geven (=hij ziet er armoedig uit)
- met de gebakken peren blijven zitten (=voor de moeilijkheden opdraaien)
- met de klompen van het ijs blijven (=zich met iets niet inlaten)
- met de vork schrijven (=afzetten, meer kosten rekenen dan werkelijk gemaakt)
- met de wolven (in het bos) huilen (=doen wat de meerderheid doet)
- met dubbel krijt schrijven (=te veel aanrekenen)
- met geen pen te beschrijven zijn (=iets niet met woorden kunnen zeggen)
- met het leven afrekenen (=sterven)
- met lege handen achterblijven (=niets meer hebben)
- mijl op zeven zijn (=een grote omweg zijn)
- morgen des levens (=de jeugd)
- naar de heilige graal streven (=iets willen bereiken wat niet te bereiken is)
- niet bij brood alleen leven (=men heeft meer nodig dan alleen eten om te kunnen leven)
- niet goed bij zijn positieven zijn (=niet op zijn gemak zijn, een beetje ziek zijn)
- niet thuis geven (=het verwachtingspatroon niet kunnen nakomen)
- niet van de wind kunnen leven (=moeten werken om alles te kunnen betalen)
- olie drijft boven (=de waarheid komt aan het licht)
- olie op de golven gieten/gooien (=de gemoederen kalmeren)
- om over naar huis te schrijven (=erg bijzonder)
- onder de neus wrijven (=duidelijk zeggen wat er van gevonden wordt)
- onder de schoenzolen schrijven (=ergens niets van terecht komen)
- onder en boven de wet zijn (=zich niet aan de regels hoeven te houden)
- onder iemands duiven schieten (=klanten van een ander overhalen om klant te worden bij jou)
- op de achtergrond blijven (=niet in de schijnwerpers willen staan.)
407 betekenissen bevatten `ven`
- iemand de handen zalven (=iemand een geschenk geven in de hoop een gunst te bekomen)
- vurige kolen op iemands hoofd stapelen (=iemand een groot schuldgevoel geven door hem onverdiende lof of vriendelijkheid te geven.)
- iemand een hengst verkopen. (=iemand een harde klap geven)
- iemand een bokking geven (=iemand een standje geven)
- iemand iets aan de hand doen (=iemand een suggestie geven)
- iemand op het verkeerde been zetten (=iemand ergens een verkeerde indruk van geven, waardoor hij of zij iets gaat denken wat helemaal niet klopt)
- iemand wel achter het behang kunnen plakken (=iemand heel vervelend vinden, waardoor je het liefst even helemaal niets meer met hem of haar te maken zou willen hebben)
- iemands handen zalven (=iemand iets geven in de hoop een gunst te verkrijgen)
- iemand de ogen openen (=iemand inzicht geven in iets wat diegene nog niet doorhad)
- iemand kort houden (=iemand niet veel bewegingsvrijheid geven (fig.))
- iemand in het zonnetje zetten (=iemand op positieve wijze aandacht geven, iemand eer bewijzen)
- iemand geloven bij ja en neen (=iemand op zijn woord geloven)
- iemand tekort doen (=iemand te weinig geven of begrijpen)
- de hond de jas voorhouden (=iemand valse hoop geven op iets dat hij graag wil hebben)
- de kat op het spek binden (=iemand volop de gelegenheid geven zich te vergrijpen aan wat hij wil, maar beslist niet mag hebben)
- iemand uit kuieren sturen (=iemand wandelen sturen - niet geven wat hij verlangt)
- de pret alleen hebben (=iemands plezier bederven)
- er de vingers voor durven opsteken (=iets durven aanvaarden - zijn verantwoordelijkheid durven opnemen)
- de bijl naar de steel werpen (=iets geheel opgeven)
- iets voor zoete koek aannemen (=iets geloven wat je hoort of ziet zonder kritisch te zijn.)
- iets voetstoots aannemen (=iets geloven zonder bewijs)
- een koekje van eigen deeg (=iets geven (of krijgen) wat oorspronkelijk bedacht is door degene die het krijgt (of geeft))
- van zijn mast een schoenpin maken (=iets goeds bederven om iets van weinig waarde te bekomen)
- er op gebrand zijn (=iets heel erg fijn vinden en er naar streven)
- baat het niet, schaadt het niet (=iets kan helpen, maar als het niet helpt zal het geen problemen geven)
- een spiering uitwerpen om een kabeljauw te vangen (=iets kleins aan een ander geven met de gedachte zelf iets groots terug te krijgen)
- iets met de moedermelk binnenkrijgen (=iets leren in de eerste levensjaren)
- iemand koeien met gouden horens beloven (=iets moois beloven maar niet nakomen)
- een liedje van verlangen (=iets nog even proberen uit te stellen)
- in een glazen huis wonen (=iets op zijn kerfstok hebben / geen privéleven hebben)
- je oren niet geloven (=iets wat gezegd wordt, niet kunnen geloven)
- iets van de hand doen (=iets weggeven of verkopen)
- als de kat om de hete brij heen draaien (=iets wel willen, maar het niet durven)
- op eigen houtje doen (=iets zelfstandig (eventueel op eigen initiatief) ondernemen)
- iets voor zoete koek slikken (=iets zomaar geloven)
- het zwart op wit hebben (=in geschreven of gedrukte vorm. Gedocumenteerd)
- in het aanzijn roepen (=in het leven roepen)
- onder de vijgenboom rusten (=in rust en welstand leven)
- over iemand een boekje opendoen (=informatie over iemand geven, waarvan diegene niet wil dat het bekend wordt)
- van Lillo komen (=je dom houden. Volgens de overlevering vindt dit gezegde zijn oorsprong in het (ontkennende) gedrag van de inwoners van Fort Lillo na een aan hen toegeschreven roofoverval op een boerderij te Waarde in 1579)
- kallen is mallen maar doen is een ding (=je kan het beter doen dan er altijd maar over blijven praten)
- wie pleit om een paard, behoudt de staart. (=je kunt beter wat toegeven, dan het tot een duur en langslepende kwestie te laten komen)
- geef een man een vis dan heeft hij die dag te eten (=je kunt iemand beter leren vissen dan heeft hij z`n leven lang vis te eten)
- wie voor een dubbeltje geboren is, wordt nooit een kwartje (=je kunt nooit boven de stand komen waarin je geboren bent. Arm geboren, zal wel arm blijven)
- je mening niet onder stoelen of banken steken (=je mening niet verbergen, openlijk voor je standpunten uit durven komen, bij voorbeeld van afkeuring van iets)
- gasten en vis blijven maar drie dagen fris. (=je moet als gast niet te lang blijven.)
- de huid van de beer niet verkopen voor hij geschoten is (=je moet niet al willen genieten van wat men nog niet verworven heeft)
- verkoop de huid niet voordat de beer geschoten is (=je moet niet geld uitgeven voordat je het hebt verdiend)
- je op de vlakte houden (=je niet te veel met de zaak bemoeien, geen duidelijk oordeel geven)
- het hoofd koel houden (=kalm blijven, zich niet door de spanning laten meeslepen)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
