309 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ven`
- iemand achter de bank schuiven (=iemand minachtend behandelen)
- iemand belet geven (=iemand niet ontvangen)
- iemand bij de lurven pakken (=iemand stevig vastpakken)
- iemand de bons geven (=iemand waarmee je een relatie hebt niet meer willen zien)
- iemand de duimschroeven aanzetten (=iemand scherp ondervragen, onder grote druk zetten)
- iemand de genadeslag geven (=iemand die al in grote moeilijkheden zit nog een probleem erbij geven zodat diegene het niet meer aan kan)
- iemand de hand boven het hoofd houden (=iemand in bescherming nemen)
- iemand de handen zalven (=iemand een geschenk geven in de hoop een gunst te bekomen)
- iemand de pap in de mond geven (=iemand een gemakkelijke oplossing zomaar aanbieden)
- iemand de schop geven (=iemand ontslaan)
- iemand de vrije hand geven (=iemand geheel vrij laten in de wijze waarop hij een opdracht uitvoert)
- iemand de zak geven (=iemand ontslaan)
- iemand doodverven met iets (=iemand bestemd voor een post achten, iemand als de dader van iets afschilderen (doodverf is grondverf)[1])
- iemand een bokking geven (=iemand een standje geven)
- iemand een grote neep geven (=iemand ernstig afbreuk doen)
- iemand een kool stoven (=iemand op een onprettige manier ertussen nemen)
- iemand een koud bad geven (=iemand kalmeren , illusies ontnemen)
- iemand een smet aanwrijven (=iemand van iets beschuldigen)
- iemand een vuile mond geven (=iemand uitschelden)
- iemand gehoor geven (=naar iemand luisteren, gevolg geven aan zijn vraag)
- iemand geloven bij ja en neen (=iemand op zijn woord geloven)
- iemand het nakijken geven (=iemand verslaan of achterlaten.)
- iemand het volle pond geven (=uitvoerig en duidelijk antwoorden)
- iemand iets in de mond geven (=iemand de mening van een ander laten geven in plaats van de eigen mening)
- iemand iets in de schoenen schuiven (=iemand aanwijzen als de schuldige of als de verantwoordelijke voor een mislukking)
- iemand iets op een briefje geven (=ergens heel zeker van zijn)
- iemand iets op zijn brood geven (=iemand onvriendelijk iets verwijten)
- iemand koeien met gouden horens beloven (=iets moois beloven maar niet nakomen)
- iemand troef geven (=iemand afstraffen)
- iemand van katoen geven (=iemand met een pak slaag of woorden straffen)
- iemand zijn vet geven (=iemand flink de waarheid zeggen)
- iemands handen zalven (=iemand iets geven in de hoop een gunst te verkrijgen)
- iemands levensdraad afsnijden (=doden)
- iets boven de tafel fietsen (=open kaart spelen met bedoelingen)
- iets een vernisje geven (=iets opkalefateren)
- iets in je vaandel schrijven. (=een principe waar je je per se aan vast wilt houden)
- iets op de lange baan schuiven (=iets uitstellen)
- iets op de spits drijven (=iets verergeren of escaleren.)
- iets op je buik kunnen schrijven (=iets wel kunnen vergeten, dat wat je wilde gaat niet door)
- iets op losse schroeven zetten (=iets wankel en onzeker maken)
- iets staat op losse schroeven (=het is onzeker, er valt niet op te bouwen)
- in behouden haven zijn (=veilig ergens zijn (bv na een reis))
- in de schoenen schuiven (=(vaak onterecht) beschuldigen)
- in gebreke blijven (=zijn taak (belofte) niet uitvoeren)
- in het land der levenden (=op aarde, voor de dood)
- in het licht geven (=uitgeven - publiceren)
- in het zicht van de haven schipbreuk lijden (=op het laatste nippertje nog verliezen)
- in zijn vaandel schrijven (=in zijn programma opnemen)
- je bent de bovenste beste (=je bent een goeie)
- je de wet niet voor laten schrijven (=geen bevelen accepteren van een ander)
407 betekenissen bevatten `ven`
- voor goede munt aannemen (=geloven)
- je ogen vertrouwen (=geloven wat men ziet)
- geluk is de kunst een boeket te maken van de bloemen waar je bij kunt (=gelukkig leven met de gegeven mogelijkheden/beperkingen)
- je koetjes op het droge hebben (=genoeg (geld) hebben voor de rest van het leven)
- in goede dorpen zijn/geraken (=genoeg verdiend hebben om niet meer te hoeven werken)
- ter ziele zijn / ter ziele gaan (=gestorven zijn of sterven, ook figuurlijk: iets dat niet meer bestaat of actief is)
- een nieuwe voordeur krijgen (=gezegd bij het bereiken van een tiende levensjaar, dus 10, 20, 30 etc.)
- een tong als een scheermes (=gezegd van iemand die venijnig uithaalt met woorden)
- goederen in de dode hand (=goederen die niet vererven)
- je zegel aan iets hechten (=goedkeuring of toestemming ergens aan geven)
- aardewerk is geen paardenwerk. (=graven of in aarde werken is een vermoeiende bezigheid)
- geen voetbreed wijken (=hard op zijn standpunt blijven)
- een Keulse reis doen (=heel lang wegblijven)
- gouden bergen beloven (=heel veel (onmogelijks) beloven)
- iemand uit de loog borstelen (=hem nieuwe kleren geven)
- je laten kennen (=het (al te vroeg) opgeven)
- je laten kisten (=het (al te vroeg) opgeven)
- het antwoord schuldig blijven (=het antwoord niet kunnen geven)
- het beste paard van stal halen (=het beste wat men heeft bovenhalen)
- huilen met de wolven in het bos (=het er niet mee eens zijn maar wel de baas gelijk geven en bevestigen)
- het is dief en diefjesmaat (=het is allemaal even erg)
- beter blode Jan dan dode Jan (=het is beter zich laf blood te gedragen, dan te sterven, dood te zijn)
- er zit muziek in (=het is veelbelovend)
- het kan verkeren (=het kan veranderen, de dingen blijven niet zoals ze zijn)
- de wereld draait door (=het leven gaat gewoon door, ondanks problemen.)
- het is altijd rouwen en trouwen (=het leven is een afwisseling van goede en slechte tijden)
- het leven is net een krentenbol, met af en toe een hard stukje (=het leven is niet een en al geluk maar kent soms ook tegenslag)
- kleur in je leven krijgen (=het leven wordt leuker)
- je huid duur verkopen (=het niet gemakkelijk opgeven)
- je niet laten kennen (=het niet te vlug opgeven)
- koeien met gouden horens beloven (=het onmogelijke beloven)
- de kolf naar de bal werpen (=het opgeven)
- de vlag strijken (=het opgeven)
- je hoofd in de schoot leggen (=het opgeven)
- het zeil strijken (=het opgeven / flauw vallen / van iemand verliezen)
- je vel duur verkopen (=het slechts onder de grootste druk opgeven)
- je eigen glazen ingooien (=het voor zichzelf bederven)
- je eigen graf graven/delven (=het voor zichzelf bederven)
- het is hem (hoog) in de bol geslagen. (=hij voelt zich ver boven anderen verheven)
- jong geleerd is oud gedaan (=hoe eerder men iets leert, des te langer de vaardigheid zal blijven)
- van hoop alleen kan men niet leven. (=hoop is belangrijk maar niet voldoende om te slagen in het leven)
- de dood kent geen lieve kinderen (=ieder moet sterven)
- iemand op zijn wenken bedienen (=iemand altijd en onmiddellijk geven waar hij om vraagt)
- iemand ter aarde bestellen (=iemand begraven)
- onder de (groene) zoden stoppen (=iemand begraven)
- iemand iets in de mond geven (=iemand de mening van een ander laten geven in plaats van de eigen mening)
- iemand de genadeslag geven (=iemand die al in grote moeilijkheden zit nog een probleem erbij geven zodat diegene het niet meer aan kan)
- die haalt de nieuwe aardappelen niet (=iemand die gauw zal gaan sterven)
- een pater goedleven (=iemand die van het leven geniet)
- wie het breed heeft laat het breed hangen (=iemand die veel geld heeft kan veel geld uitgeven)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen