6 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `ruiken`
- geld ruiken (=merken dat er iets te verdienen is)
- in kannen en kruiken zijn (=alles is geregeld)
- je ellebogen gebruiken (=zich ten koste van anderen opwerken)
- je verstand gebruiken (=het verstandig aanpakken)
- lont ruiken (=ergens het vermoeden toe hebben / het gevaar tijdig aanvoelen)
- we zullen ze eens een poepie laten ruiken (=we zullen iets doen dat hen zal verbluffen (vooral toegepast in situaties waar sprake is van competitie))
19 betekenissen bevatten `ruiken`
- wie appelen vaart, die appelen eet (=als je handelt in bepaalde goederen, dan zul je deze zelf waarschijnlijk ook gebruiken. / Iemand die bepaalde werkzaamheden voor een ander moet verrichten, geniet daar doorgaans zelf ook van)
- bij gebrek aan brood eet men korstjes van pasteien (=bij gebrek aan het goedkope, het dure gebruiken)
- je ei kwijt kunnen (=de gelegenheid hebben zich te uiten; of, zijn creativiteit kunnen gebruiken)
- met zijn talenten woekeren (=de persoonlijke mogelijkheden/gaven goed gebruiken)
- goed gereedschap is het halve werk (=door de juiste hulpmiddelen te gebruiken wordt het karwei snel geklaard)
- ieder kwartier heeft zijn manier. (=elke streek heeft haar eigen gebruiken)
- dat is koren op zijn molen (=hij zal dat meteen gebruiken als argument voor wat hij toch al wilde)
- iemand in de luren leggen (=iemand bedriegen of misbruiken)
- het werkt als haarlemmerolie (=iets dat overal voor te gebruiken is)
- te/van pas komen (=iets goed kunnen gebruiken)
- op je tandvlees lopen (=in totale uitputting voortdoen, zijn laatste krachten gebruiken)
- hooi als de zon schijnt (=je moet de gelegenheid gebruiken als die zich voordoet)
- een gehuurd paard en eigen sporen maken korte mijlen. (=men is geneigd andermans spullen te misbruiken)
- overboord werpen (=niet langer gebruiken, ervan afzien)
- met de kop tegen de muur lopen (=nutteloos geweld gebruiken)
- iemand op sleeptouw nemen (=omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen, iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen, iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft)
- een oud paard van stal halen. (=oude argumenten opnieuw gebruiken)
- de tijd gaat snel, gebruik haar wel (=verspil nooit de tijd die je kan gebruiken)
- wie niet sterk is moet slim zijn (=wie geen macht of invloed heeft moet zijn slimheid gebruiken om je doel te behalen)
9 dialectgezegden bevatten `ruiken`
- brojkë reike, kentsjë bijte ( aan het gebakken spek ruiken maar wel een goede hap brood eten !) (=het vlees is duur, eet maar wat meer brood) (Munsterbilzen - Minsters)
- Dat kan ik toch niet ruiken (of wel dâen (=Dat kan ik niet weten / hoe moet ik dat nu weten) (Utrechts)
- dat kon 'k toch niet ruuk'n? (=ruiken - dat kon ik toch niet ruiken?) (Westerkwartiers)
- Doe ze de boks op (=laat ze een poepie ruiken) (helmonds)
- Een poepie laten ruiken (=Iemand de les lezen) (Monnickendams)
- Het stinkt hier: reactie: Je zult je nek wel ruiken (=het stinkt hier: reactie: hoe kom je er bij) (Utrechts)
- Je kunt nog niet ruiken waar ik gescheten heb (=Wie denk je wel dat je bent met je dedain) (Utrechts)
- Je zal je nek (wel) ruiken !!! (verontwaardigde boze klank) (=Hoe kom je er bij, het stinkt hier niet (als iemand beweert dat het ergens stinkt en het stinkt er niet)) (Utrechts)
- uure boove de wind stinke (=onfris ruiken) (Gents)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
