34 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `oom`
- aan de vruchten kent men de boom (=aan de nakomelingen kent men de ouders)
- aan een boom zo vol geladen, mist men een twee pruimpjes niet (=als er van iets grote hoeveelheden zijn, kan er wel wat gemist worden)
- als een blad van een boom veranderen/omkeren (=geheel anders gaan gedragen)
- boompje groot, plantertje dood (=sommige dingen hebben effecten die je niet kunt voorzien)
- botertje aan de boom zijn / het is botertje tot de boom (=alles gaat goed zonder problemen)
- buig de boom als hij jong is (=goede gewoonten kunnen het beste al jong worden aangeleerd)
- dat zijn aambeien met slagroom (=dat heeft niets met elkaar te maken)
- de appel valt niet ver van de stam/boom (=kinderen lijken vaak op de ouders)
- de kat uit de boom kijken (=een afwachtende houding aannemen)
- de room is er af. (=er is weinig meer aan te verdienen)
- de stoom komt uit zijn oren (=hij is heel erg boos)
- een boom van een kerel (=een grote man)
- een boom(pje) opzetten (=een informele discussie starten)
- een dood paard aan een boom binden (=overdreven voorzichtig zijn)
- een oude boom moet je niet verpoten. (=ouderen houden niet van veranderingen)
- een paard met een zachte mond moet men met zachte toom besturen. (=zachtaardige mensen moet men niet streng behandelen)
- eerst oompje en dan oompjes kinderen (=eerst ik, daarna de anderen)
- heeft de duivel `t paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in handen van slechte mensen gevallen, dan verlies je alles.)
- heeft de duivel het paard gegeten, dan neemt hij de toom ook nog. (=ben je eenmaal in de macht van slechte mensen, dan wordt het alleen maar erger)
- hij droomt van schol maar eet graag platvis (=hij verwacht te veel)
- iemand uit de droom helpen (=iemand vertellen hoe het écht in elkaar zit)
- onder de vijgenboom rusten (=in rust en welstand leven)
- ook de beste boom geeft slechte vruchten (=zelfs goede ouders kunnen kinderen hebben die het verkeerde pad inslaan.)
- op de boom verkopen (=boomvruchten verkopen voor ze geplukt zijn)
- op stoom komen (=een goed tempo bereiken)
- overdag hebben waar men `s nachts van droomt (=alles zomaar in de schoot geworpen krijgen)
- roomser dan de paus zijn (=zich overdreven precies aan de regels houden)
- stoom afblazen (=tot rust komen)
- tegen de stroom is het kwaad roeien / zwemmen (=tegen algemene opvattingen kan men zich moeilijk verzetten)
- tegen de stroom oproeien (=tegen de gangbare opinie in gaan)
- tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren (=praktische belemmeringen weerhouden ons van het realiseren van onze plannen.)
- waar de boom gevallen is, blijft hij liggen (=gedane zaken nemen geen keer)
- waar het hart vol van is, loopt/vloeit/stroomt de mond van over (=waar men heel erg mee bezig is, daar wil men over praten)
- wie in een boomgaard werkt mag er uit eten / van de druiven eten. (=voordeel halen uit je werk.)
2 betekenissen bevatten `oom`
- op de boom verkopen (=boomvruchten verkopen voor ze geplukt zijn)
- zo lustig zijn als een vogeltje dat koe heet (=buitengewoon loom zijn)
6 dialectgezegden bevatten `oom`
- as m n taante n manneke waar gewiest dan waarut m n oom (=als dat anders was geweest) (Oudenbosch)
- As, as. As mijn tante klueten g'ad ad tèn waust mijne nonkel (=Als, als. Als mijn tante kloten had gehad dan was zij mijn oom) (Lokers)
- Ie è gènen noagel oom in zin gat te skarten. (=Hij heeft geen cent, hij is heel arm.) (Zwevegems)
- ne suikernonkel, een suikertante (=een kinderloze oom of tante waar men van kan erven) (Sint-Niklaas)
- oom u kas' oop te fritte (=om de muren van op te lopen) (Gents)
- rechtsweird (=drukt de verhouding uit met kinderen van oom of tante) (Werviks)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
