18 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `kens`
- als het hek van de dam is lopen de varkens in het koren (=als er geen toezicht is springen kinderen of ondergeschikten uit de band)
- als het tij verloopt verzet men de bakens (=men moet zich aan de omstandigheden aanpassen)
- boeren en varkens worden knorrend vet (=een boer die klaagt heeft daar wellicht geen reden toe)
- bokkensprongen maken (=van het een op het ander springen - zotte sprongen maken)
- dat zijn twaalf eieren en dertien kuikens. (=een meevaller)
- de bakens verzetten (=van richting of ingesteldheid veranderen)
- de een scheert schapen, de ander varkens (=het is ongelijk verdeeld in de wereld)
- de ganzen geloven niet dat de kuikens hooi eten. (=zelfs bij domme mensen vinden ongerijmdheden geen geloof.)
- de lakens uitdelen (=het voor het zeggen hebben, de baas spelen)
- de lakense bril erbij opzetten (=bijzonder scherp toekijken)
- de varkens geschoren hebben (=weinig opbrengst hebben)
- de vuilste varkens willen altijd het beste stro. (=mensen die het niet verdienen willen evengoed het beste)
- geen bokkensprongen kunnen maken (=weinig geld hebben om extra dingen te kunnen kopen)
- met de kuikens gaan slapen. (=vroeg naar bed gaan)
- rozen voor de varkens/zwijnen strooien (=iets goed doen voor mensen die dat niet waarderen)
- varkensvlees onder de armen hebben (=erg lui zijn)
- veel varkens maken de spoeling dun (=als je met veel bent, moet je ook met veel delen)
- vieze varkens worden niet vet (=wie overal vies van is, zal niet veel te eten krijgen)
6 betekenissen bevatten `kens`
- volgens Bartjens (=de allereenvoudigste rekenstof (als referentie aan onderwijzer Willem Bartjens die een bekend rekenboekje schreef))
- de keel kost veel (=herhaalde dronkenschap leidt tot armoede)
- het onweer is niet van de lucht (=iets dat steeds blijft doorgaan of iemand die telkens weer kwaad tekeer gaat)
- van twaalf ambachten en dertien ongelukken zijn (=telkens ander werk doen maar er bij geen van allen iets terecht brengen)
- je netten drogen (=uitrusten na dronkenschap)
- twaalf ambachten, dertien ongelukken (=wie telkens van beroep verandert, slaagt uiteindelijk nergens in)
20 dialectgezegden bevatten `kens`
- Dao kèns te op de blote vot mit nao Kölle rieje (=Als een schaar erg bot is:) (Sittards)
- de kens mich de pòkkel rotsje (=ik trek me niets van je aan) (Aelsers)
- de kens mich get (=ge kunt me wat) (Neerharens)
- Dich kèns mich gans de buim in!
Du hubs 'n pan oet (=Jij bent helemaal gek!) (Valkenburgs)
- Dich kens mich get! (=Daar doe ik niet aan mee! Je kunt me wat!) (Brees)
- Doe kèns allein mer stòm kalle, en groeate huip sjiete!! (=Jij deugt nergens voor) (Steins)
- doe kèns dich get aanstèlle! (=jij maakt je druk om niets!) (Steins)
- Doe kèns dich get bedoon (=Stel je niet zo aan) (Gelaens (Geleens))
- Doe kens mich d'r boót hakkele (=Je kunt mijn rug op) (nijswillers)
- Doe kèns mich de poekel aafroetsje (=Je kunt de pot op) (Hulsbergs)
- Doe kèns mich de poekel op en aaf roetsje (=Ik ben 't zat) (Gelaens (Geleens))
- doe kens mich de poekel roetse (=je kunt de pot op) (Reuvers)
- doe kéns mich de poekel roetsjen (=je kunt me wat) (Limburgs)
- Doe kèns mich de pot op (=Je kunt me wat) (Gelaens (Geleens))
- Doe kens mich der poekel op en aaf roetsje (=Je kan me m'n rug op) (Sittards)
- Doe kèns mich verrekke (=Je kunt doodvallen) (Gelaens (Geleens))
- Doe kens miech d'r poekkel óp roetsje! (=je kunt m'n rug op) (Kerkraads)
- Doe kèns waal emes veur de kop kieke, meh neet d'rinne. (=wat een ander denkt, kun je niet weten) (Steins)
- Dow kens mich de poekel roetse (=Je kunt de pot op) (Tegels)
- Op dae miensj kèns te geine sjtaot make (=Op hem hoef je niet te rekenen) (Gelaens (Geleens))
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
