3 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `bela`
- ben je belatafeld (=ben je gek)
- met alle zonden van Israël beladen worden (=voor alles de schuld krijgen)
- van de wal in de sloot belanden (=vanuit een slechte situatie terechtkomen in een situatie die nóg slechter is)
49 betekenissen bevatten `bela`
- de Mammon dienen (=alleen maar belangstelling hebben voor geld)
- gewicht hechten aan (=belang hechten aan)
- van je buik een afgod maken (=belang hechten aan lekker eten en drinken)
- wie hoog klimt kan laag vallen (=belangrijke zaken snel kwijt raken door kleine dingen)
- iemands rechterhand zijn (=de belangrijkste assistent zijn)
- het beste paard van stal (=de belangrijkste persoon in het gezelschap)
- een (modder)figuur slaan (=een belachelijke of domme indruk maken)
- het beste paard van stal vergeten. (=een belangrijk persoon over het hoofd zien)
- een taling uitzenden om een eendvogel te vangen (=een kleinigheid opofferen om iets belangrijks terug te krijgen)
- het sop is de kool niet waard (=een onderwerp is te onbelangrijk om er aandacht aan te geven)
- naar iets talen (=ergens belangstelling voor hebben)
- er een plasje overheen doen (=ergens een kleine wijziging in aan (laten) brengen, dat wel duidelijk laat zien dat de afzender iemand van belang is)
- in Rome geweest zijn, maar de Paus gemist hebben (=het belangrijkste laten schieten)
- de rijpste pruimen zijn geschud (=het belangrijkste werk is gedaan of grootste deel van de oogst is binnengehaald)
- de dood wil een oorzaak hebben. (=het is belangrijk onm te weten waarom iets gebeurt)
- van hoop alleen kan men niet leven. (=hoop is belangrijk maar niet voldoende om te slagen in het leven)
- iemand voor paal zetten (=iemand belachelijk maken of vernederen.)
- als apen hoger klimmen willen, ziet men gauw hun blote billen (=iemand die meer wil dan hij kan, maakt zich snel belachelijk)
- er je eigen plasje overheen doen (=iets een beetje veranderen zodat helemaal naar je zin is. In werksituaties kan dit soms uit de hand lopen, als er veel belanghebbers zijn die allemaal hun eigen plasje over een document willen doen. Het kan dan resulteren in een onleesbare tekst.)
- een stofje aan een weegschaal zijn (=iets erg onbelangrijks zijn)
- een gevoelige snaar raken (=iets ligt erg gevoelig bij iemand, belangstelling hebben voor een bepaald onderwerp en iemand die dan aandacht heeft ervoor)
- er niet om malen (=iets onbelangrijk vinden)
- geen oortje kunnen schelen. (=iets onbelangrijk vinden (oortje = ± een halve cent))
- de snoeren zijn mij in lieflijke plaatsen gevallen (=ik ben op goede plaatsen beland)
- in de aap gelogeerd zijn (=in een vervelende positie beland zijn)
- voor aap staan (=in het openbaar belachelijk zijn)
- stevig in het zadel zitten (=machtig zijn, een belangrijke positie hebben)
- niet in tel zijn (=niet belangrijk genoeg zijn of genegeerd worden door anderen)
- een goed paard maakt nog geen goede ruiter. (=niet enkel de middelen tellen, ook de vaardigheid is belangrijk om resultaat te krijgen.)
- iemand op sleeptouw nemen (=omdat iemand het alleen niet lukt diegene helpen, iemand steeds maar dingen beloven zonder die na te komen, iemand gebruiken voor eigen belang zonder dat die het doorheeft)
- op alle slakken zout leggen (=op alle onbelangrijke dingen commentaar hebben)
- over koetjes en kalfjes praten (=over allerlei onbelangrijke dingen praten)
- eerst komt het eten dan de moraal. (=overleven is belangrijker dan het volgen van regels.)
- liever te dik in de kist dan een feestje gemist (=plezier hebben is belangrijker dan lang leven)
- goed voordoen doet verkopen. (=presentatie is belangrijk als je iets wil verkopen)
- een visje uitgooien (=proberen of ergens belangstelling voor bestaat)
- veld winnen (=steeds belangrijker worden)
- spijkers op laag water zoeken (=uitermate achterdochtig zijn, onprettige opmerkingen maken over onbelangrijke zaken)
- gestolen kunnen worden (=van geen belang meer zijn - niet langer nodig zijn)
- het is hollen of stilstaan (=van het ene uiterste in het andere belanden)
- heden in hoogheid verheven morgen onder de aarde (=vandaag nog heel belangrijk, maar morgen misschien al dood)
- zaken gaan voor het meisje. (=verplichtingen zijn belangrijker dan plezier)
- koud en heet uit één mond blazen. (=verschillende standpunten innemen om zijn eigen belangen te dienen)
- de tijd is snel, gebruikt hem wel. (=verspil geen tijd aan onbelangrijke dingen)
- wie gaat slapen zonder te hebben gegeten, staat op zonder te hebben geslapen. (=voor de gezondheid zijn eten en slapen van belang.)
- acht is meer dan duizend (=voorzichtig zijn is het belangrijkste. (woordspeling: acht=`let op` niet `8`))
- wat het zwaarst is moet het zwaarst wegen (=wat het belangrijkste is moet het eerste gebeuren)
- het paard moet tot de kribbe komen. (=wie belang heeft bij een zaak moet er zelf op uit gaan)
- geen haring zo mager of men braadt er vet uit. (=zelfs uit iets kleins of ogenschijnlijk onbelangrijks valt wel iets waardevols te halen.)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
