2 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `al een`
- `t Moet al een ruige hond wezen, die twee nesten warm houden kan (=alleen een rijke man kan er een tweede vrouw op na houden)
- dat schaap zal een zachte dood nemen. (=het wordt vergeten)
6 betekenissen bevatten `al een`
- op jaren komen (=al een zekere leeftijd bereiken)
- daar zal wat zwaaien (=daar zal een hartig woordje gesproken worden)
- een slimme vogel (=een handig persoon met overal een oplossing voor)
- alle molens vangen wind. (=iedereen die meedoet zal een deel van de opbrengst opeisen)
- men heeft hem de hoorns opgezet (=iemand (vooral een bekende) heeft een relatie met zijn vrouw)
- klagers hebben geen nood en pochers hebben geen brood (=zowel klagers als pochers kunnen de zaken nogal eens overdrijven)
21 dialectgezegden bevatten `al een`
- 'k ston eer al een eur te schildere (=Ik sta hier al erg lang te wachten) (Antwerps)
- 'k wacht ier al een uur op aa gei zè ne schonen (=ik zit hier al een uur te wachten op u) (Sint-Niklaas)
- aye allers mit em uriven / ofurfd (=had jij al een keer met hem een erfenis verdeeld) (Urkers)
- bendal wiesse (n) appe? (=heb je je al een gebit laten aanmeten?) (Oudenbosch)
- dae és al e tijdsje bij Zjeezeke énde kos (=hij is al een tijdje dood) (Bilzers)
- Die is al een eind oud (=Die is al behoorlijk oud) (Lunters)
- ei ju al un ket (=heb je al een meisje voor de kermis) (Volendams)
- eye / aye al en ei ad. (=Heb / had je al een ei gehad) (Urkers)
- gistëre noch een joeng raus, vandaog al een aa daus (=je jeugd is op een wip voorbij) (Munsterbilzen - Minsters)
- hè de naaw al un plèk in oew nuu pak (=heb je nu al een vlek in je nieuwe kostuum) (Tilburgs)
- Hedde al n'vrijer (=heb je al een vriendje) (Brabants)
- hij-je al 'n scharreltjen? (=heb je al een beetje verkering?) (Huizers)
- Is al op z'n geboorte gewicht (=al een tijdje dood zijn) (Rotterdams)
- Is al op ze ouwe gewicht (=Is al een tijdje dood) (Rotterdams)
- kunde gij al ne knoop in oew schoene le-ge? (=kun je al een strik maken?) (Oudenbosch)
- oe langer dak getrout zijn, hoe liever dak mijne ond zie (=iemand die al een tijdje gehuwd is) (Lokers)
- tès lente, de meeste viëgël zin al aoënt timmëre (=het is lente en de meeste vogels zijn al een nest aan 't bouwen) (Munsterbilzen - Minsters)
- Tjong vrijdal. (=Mijn dochter heeft al een relatie.) (`t-Heikes)
- wat dinks te (=al een gedacht) (Munsterbilzen - Minsters)
- ze waar al un tèdje in peziesie (=ze was al een tijdje in verwachting) (Tilburgs)
- zis al ne eule tijd op scheut (=zij is al een hele tijd zwanger) (Oudenbosch)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
