702 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `at`
- in zulk water vangt men zulke vissen (=van dat slag volk mag men dat verwachten)
- is de paus katholiek? (=een antwoord op een vraag waarvan het antwoord overduidelijk `Ja` is)
- Jan Rap en zijn maat (=het gewone volk)
- je als een kat in een vreemd pakhuis voelen (=je ergens niet thuis voelen)
- je als een vis in het water voelen (=je helemaal op je plaats voelen)
- je de wet niet voor laten schrijven (=geen bevelen accepteren van een ander)
- je eigen straatje vegen (=zijn eigen werk doen)
- je gat aan de poort vegen (=zich nergens zorgen om maken)
- je gat tegen de kribbe zetten (=onwillig zijn)
- je hielen laten zien (=weggaan)
- je iets laten aanleunen (=je iets laten welgevallen)
- je in de kaart laten kijken (=meestal onopzettelijk een ander inzicht geven in je bedoelingen)
- je kan een paard wel in het water trekken, maar niet dwingen dat het drinkt. (=je moet iemand niet dwingen, zelfs niet tot iets leuks)
- je kan geen kaalkop bij het haar vatten (=bij de arme valt niets te rapen)
- je kan niet alle meisjes haten om één (=als je bent getrouwd wilt dat niet zeggen dat vrouwen je niet meer interesseren)
- je kat sturen (=niet komen opdagen)
- je katoen houden (=je rustig houden)
- je kinderen in het wild laten opgroeien (=zijn kinderen geen (of een slechte) opvoeding geven)
- je laatste adem uitblazen (=sterven, doodgaan)
- je laatste hemd aan hebben (=je hebt iets fout gedaan en er zal wat voor je zwaaien)
- je laatste troef uitspelen (=het laatste wat iemand achter de hand had naar buiten brengen)
- je laten kennen (=het (al te vroeg) opgeven)
- je laten kisten (=het (al te vroeg) opgeven)
- je licht ergens op laten schijnen (=iets duidelijk maken)
- je licht niet onder de korenmaat zetten (=meespreken, je mening geven en laten merken dat je er iets van weet)
- je matten oprollen (=vertrekken, weggaan)
- je moet de kat niet aan de kaas laten komen. (=zorg voor niet te veel verleiding)
- je moet een paard niet doodknuppelen, voordat je thuis bent. (=te veel haast kan wel eens vertraging opleveren)
- je moet geen `hei` roepen voordat je de brug over bent (=vreugde over een goede afloop is pas toepasselijk als er niets meer verkeerd kan gaan)
- je mond voorbij praten (=meer zeggen dan dat er gezegd mag worden en/of het verklappen van een geheim)
- je natje en je droogje lusten (=graag eten en drinken)
- je niet laten kennen (=het niet te vlug opgeven)
- je oren laten hangen (=depressief zijn, het opgeven)
- je penaten ergens vestigen (=zich vestigen (zich ergens thuis voelen))
- je penaten opzoeken (=naar huis gaan)
- je rolletje laten aflopen (=volop genieten)
- je tanden laten zien (=tonen dat men niet bang is, van zich afbijten; stevig uitvaren; streng zijn)
- je uitkleden voor men naar bed gaat (=alles weggeven voor men sterft)
- je weren als een kat in de krullen (=je fel verweren)
- je ziet eruit als een afgegoten patat (=katerig)
- katjes die muizen miauwen niet (=tijdens het eten wordt er veel minder gesproken)
- kattenkwaad uithalen (=kwajongensstreken)
- ken straten voor stegen (=je moet weten tot wie men zich wendt)
- kijken alsof hij zijn laatste oortje versnoept heeft (=heel ongelukkig kijken)
- kijken of men water ziet branden (=heel erg verbaasd kijken)
- kinderen die zwijgen zullen ook nooit wat krijgen (=aanvulling op `Kinderen die vragen worden overgeslagen.`)
- koffen en smakken zijn waterbakken (=dat soort dingen kan veel doorstaan)
- koste wat kost (=hoe dan ook. (ook wel: coûte que coûte))
- laat je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet (=als je een ander geld geeft kun je dat beter stilhouden want anderen hoeven het niet te weten)
- laat maar zitten (=het is goed zo)
1044 betekenissen bevatten `at`
- de wereld draait door (=het leven gaat gewoon door, ondanks problemen.)
- het mes snijdt aan twee kanten (=het levert dubbel voordeel op (NL.) Er zijn niet alleen voordelen aan verbonden, je kan eender wat vanuit verschillende en zelfs tegengestelde standpunten bekijken (BE).)
- niets nieuws onder de zon (=het lijkt nieuwe informatie, maar is al eerder gezegd)
- de teugels afwerpen. (=het loslaten van regels en verantwoordelijkheden)
- struisvogelpolitiek (=het negeren of ontkennen van een probleem in de hoop dat het vanzelf verdwijnt.)
- door de zure appel (heen)bijten (=het onaangename doen of over zich heen laten gaan)
- een kort liedje is gauw gezongen (=het onaangename gaat snel genoeg voorbij)
- iets naar zijn hand zetten (=het precies (laten) doen zoals hij wil)
- fiat justitia et pereat mundus (=het recht moet zegevieren ook al vergaat de wereld)
- het venijn zit hem in de staart (=het slechtste komt op het laatste)
- de omgekeerde wereld (=het tegenovergestelde van wat normaal en logisch is)
- iets uit het hoofd laten (=het vaste voornemen hebben om iets na te laten, iets niet doen)
- het vaatje op zijn kant zetten (=het vat leegmaken (uitdrinken))
- de vis wordt duur betaald (=het vergt veel opoffering ( je moet er wat voor over hebben) om te krijgen wat je wilt)
- de wijde wereld intrekken (=het verkennen van nieuwe plaatsen, ervaringen en mogelijkheden buiten het vertrouwde)
- niet thuis geven (=het verwachtingspatroon niet kunnen nakomen)
- iemand uit de tent lokken (=het voor elkaar krijgen dat iemand ergens een uitspraak over doet)
- de Hebreeërs bouwden het, maar de Egyptenaren hebben het. (Exodus 1:11-14) (=het vuile werk door anderen opknappen en het resultaat zelf pakken)
- niet op je achterhoofd gevallen zijn (=hij is behoorlijk slim; hij heeft iets wel in de gaten)
- boontje komt om zijn loontje (=hij krijgt wat hij verdient, de gevolgen zal iemand altijd wel een keer moeten gaan dragen)
- dat is koren op zijn molen (=hij zal dat meteen gebruiken als argument voor wat hij toch al wilde)
- zo gesloten als een oester (mossel) (=hij zegt weinig en laat niets los)
- hij zoekt zijn paard en hij zit er op (=hij zoekt iets wat voor zijn neus is, wat iedereen ziet)
- er een handje van hebben (=hinderlijke gewoonte, als iemand de kans ergens toe ziet die ook nemen, een ander het werk laten doen)
- weer of geen weer (=hoe het weer ook is, het gaat door)
- hoe meer zielen, hoe meer vreugd (=hoe meer mensen er bij zijn, hoe leuker dat het is)
- zo lang er leven is, is er hoop (=hoe slecht het ook staat, zolang nog niet alles verloren is, kan alles nog goed komen)
- van tijd noch uur weten (=hoegenaamd niet weten hoe laat het is - altijd te laat komen)
- grote vissen scheuren het net (=hooggeplaatste personen worden niet zo gemakkelijk gestraft)
- tussen hoop en vrees zweven (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- tussen hoop en vrees dobberen (=hopen dat het goed gaat, maar tegelijkertijd vrezen dat het mis gaat)
- het kruis nageven (=hopen dat hij vooral nooit meer weerkomt)
- het heilig kruis achterna geven (=hopen dat iets of iemand nooit meer terugkomt)
- elke ketter heeft zijn letter (=ieder denkt dat de eigen mening bewezen kan worden)
- elk meent zijn uil een valk te zijn (=ieder denkt het beste over de eigen prestaties)
- hutje bij mutje leggen (=ieder draagt bij voor het deel dat die kan)
- de wereld is een schouwtoneel elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- de wereld is een pijp kaneel ieder likt eraan maar krijgt niet veel (=ieder krijgt een klein deeltje van wat de wereld te bieden heeft)
- elk vogeltje zingt zoals het gebekt is (=ieder laat zich uit op een wijze die door zijn eigen aard en opvattingen bepaald worden)
- ieder bakt zijn koek zoals hij hem eten wil. (=iedereen behartigt zijn zaken, op een manier zoals hij dat zelf wil.)
- het hek is van de dam (=iedereen doet maar wat die wil zonder grenzen)
- daar is geen woord Frans/Latijn/Chinees bij (=iedereen kan dat begrijpen)
- gedachten zijn tolvrij (=iedereen mag vrij denken wat diegene wil)
- iemand uit bed lichten (=iemand `s nachts laten opstaan)
- men heeft hem de hoorns opgezet (=iemand (vooral een bekende) heeft een relatie met zijn vrouw)
- iemand in zijn eigen sop gaar laten koken (=iemand aan zijn lot overlaten (iemand die iets niet goed gedaan heeft))
- de hete aardappel doorspelen (=iemand anders de vervelende klus laten opknappen)
- iemand met open ogen bedriegen (=iemand bedriegen terwijl hij erbij staat)
- iemand op het matje roepen (=iemand bij zich laten komen en om uitleg vragen waarom iets zo gedaan is)
- iemand iets in de mond geven (=iemand de mening van een ander laten geven in plaats van de eigen mening)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen
