702 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `at`
- een gat in zijn hand hebben (=geld te gemakkelijk uitgeven)
- een geloof dat bergen kan verzetten (=een sterk geloof)
- een goed gelaat is de beste geleidebrief. (=als je knap bent krijg je veel voor elkaar)
- een goed zeeman wordt ook wel eens nat (=ieder kent zijn tegenslagen)
- een kat in de zak kopen (=iets kopen zonder het gezien te hebben - bedrogen worden)
- een kat in het donker/nauw maakt rare sprongen (=in een benarde situatie doet men vreemde dingen)
- een kat komt altijd op z`n pootjes terecht (=ingewikkelde en vervelende dingen kunnen vanzelf weer voor elkaar komen)
- een kat komt altijd weer op zijn poten terecht. (=uiteindelijk komt het toch weer in orde.)
- een kater hebben (=zich beroerd en vervelend voelen (meestal na te veel alcohol))
- een katje krijgen (=een uitbrander krijgen)
- een kattenrug maken (=diep buigend groeten)
- een kluwtje dat vanzelf afloopt. (=iets wat zich vanzelf oplost)
- een kring om de zon brengt water in de ton. (=een halo rond de zon voorspelt meestal regen)
- een lulletje rozenwater (=een weinig dynamisch persoon)
- een natte deken (=een borrel)
- een natte mei geeft boter in de wei (=weerspreuk)
- een ongeluk komt te paard en gaat te voet (=een ongeluk is snel gebeurd, maar de gevolgen slepen lang aan)
- een oude rat vindt licht een gat. (=ervaren mensen weten vaak een oplossing te vinden)
- een paard dat eens op hol is geslagen, kan dat snel weer doen. (=een eens gemaakte fout, begaat men makkelijk weer)
- een paard dat stormt en een meisje dat wil trouwen zijn niet tegen te houwen. (=niet tot iets anders te bewegen)
- een paard, dat voor de tweede keer de sprong niet neemt, neemt hem ook voor de derde keer niet. (=iemand die al twee keer geen beslissing durft te nemen, komt nooit tot een besluit)
- een patat geven (=een mep geven)
- een pater goedleven (=iemand die van het leven geniet)
- een plaat voor je hoofd hebben (=kortzichtig zijn, niet open staan voor de omgeving)
- een proefballonnetje oplaten (=door het doen van een uitspraak de mening van anderen peilen)
- een rare schaats rijden (=zich raar aanstellen, lichtzinnig leven)
- een scheve schaats rijden (=een misstap begaan. Een morele regel overtreden)
- een stadspraatje duurt maar drie dagen. (=mensen vergeten snel)
- een steek laten vallen (=een fout maken.)
- een straatje zonder eind (=een eindeloos proces, iets wat nooit ophoudt)
- één uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit (=één moment van onvoorzichtigheid kan verschrikkelijke gevolgen hebben)
- een vaatje zuur bier (=een oude vrijster)
- een veer (moeten) laten (=met minder genoegen moeten nemen)
- een vliegende kraai/vogel vangt/vindt altijd wat (=als je er maar op uit gaat, vind je altijd wel wat in je voordeel)
- een vogel die te vroeg zingt, wordt `s avonds van de kat gegeten. (=wie al te jong naar genot streeft, gaat te gronde.)
- een vogel voor de kat (=een hulpeloos slachtoffer, dat niet meer gered kan worden)
- een vraagteken plaatsen achter (=in twijfel trekken)
- een vreemde schaats rijden (=zich raar aanstellen)
- een ziekte komt te paard en gaat te voet (=men wordt snel ziek maar genezen duurt lang)
- een ziekte komt te paard en gaat te voet. (=snel ziek worden, maar langzaam genezen)
- een zwarte kat krabt niet (=je moet je niet laten leiden door je angsten)
- elk zijn meug, zei de boer en hij at paardenkeutels in plaats van vijgen. (=boeren zijn koppige mensen die hun eigen zin doen)
- er behoort meer tot een huishouden dan het zoutvat. (=er zijn veel bijkomende kosten)
- er blijft veel aan maat en strijkstok hangen (=lang niet alles komt op zijn plaats terecht)
- er de kat insteken (=ermee ophouden)
- er een laten vliegen (=een wind laten)
- er een slaatje uit slaan (=er een voordeeltje uit halen)
- er gaat een belletje rinkelen (=ik begin het te begrijpen)
- er geen gat in zien (=er geen oplossing meer voor zien)
- er geen gras over laten groeien (=onmiddellijk profiteren, uitvoeren)
1044 betekenissen bevatten `at`
- zwijgen en denken zal niemand krenken. (=denk na voor je iets zegt wat pijn kan doen)
- je doet de boter in de pan, maar bakt er niks van (=denken dat je iets begrijpt, terwijl je dat niet doet)
- denken met kousen en schoenen in de hemel te komen (=denken dat men zich niet moet inspannen)
- het klopt als een bus (=deze uitdrukking is een contaminatie van het sluit als een bus met: het klopt als een zwerende vinger)
- uit hetzelfde vaatje tappen (=dezelfde standpunten of opvattingen delen.)
- het heen en weer krijgen (=diarree krijgen - vooral gezegd van iets dat helemaal niet bevalt)
- die vlieger gaat niet op (=die gedachte gaat niet lukken)
- die is niet voor de poes (=die moet als tegenstander niet onderschat worden)
- zoete broodjes bakken (=dingen zeggen om een goede indruk achter te laten bij mensen met invloed)
- het hart op de tong dragen (=direct zeggen wat iemand denkt, ongeacht of dat slim is of niet)
- scherven brengen geluk. (=dit zeg je om iemand zich minder schuldig te laten voelen)
- haast je langzaam (=doe het zo snel mogelijk, maar niet sneller (uit het Latijn: Festina lente))
- de tijd vliet snel gebruik hem wel (=doe wat je moet doen, terwijl je nog kan)
- het rijk alleen hebben (=doen en laten wat je wil)
- de bezem uitsteken (=doen en laten wat men wil als de baas of leidinggevende er niet is)
- de lever doen schudden (=doen schaterlachen)
- met de wolven (in het bos) huilen (=doen wat de meerderheid doet)
- woord houden (=doen wat iemand beloofd heeft)
- je woord gestand doen (=doen wat iemand beloofd heeft)
- in het gevlij komen (=doen wat iemand graag ziet om in de gunst te komen)
- er geen touw aan vast kunnen knopen (=door de onduidelijkheid niet kunnen begrijpen wat er wordt bedoeld)
- recht praten wat krom is (=door een ingewikkelde, onjuiste redenering een onzuivere situatie, daad of besluit trachten van een rechtvaardiging te voorzien)
- je uit de markt prijzen (=door eigen toedoen laten anderen diegene links liggen)
- reageren met de voeten (=door ergens weg te gaan, weg te blijven of niet meer terug te keren, aangeven dat men niet tevreden is)
- niet door mensenhanden gebouwd (=door God of natuur tot stand gebracht)
- een spaak in het wiel steken (=door iemands ingrijpen gaat een plan van de ander niet door)
- alle hoop de bodem in (laten) slaan (=door iets geen enkele hoop meer (laten) hebben)
- de nekslag geven (=door iets wordt de situatie een te groot probleem waardoor men het niet meer aan kan)
- het paard van Troje binnenhalen (=door onnadenkendheid of onnozelheid de vijand toelaten)
- oefening baart kunst (=door veel te oefenen verbeteren de prestaties)
- alle vrijers zijn rijk. (=door verliefdheid de negatieve dingen van je partner niet zien)
- de draad oppakken (=doorgaan van de plaats waar je was gestopt)
- iets/iemand in de gaten hebben/krijgen (=doorkrijgen hoe dingen in elkaar steken of zicht houden op de situatie)
- met een waterzeil thuiskomen (=doornat zijn)
- jezelf op de borst slaan (=duidelijk aan de omgeving laten weten dat men ergens bijzonder trots op is)
- aan de bel trekken (=duidelijk maken dat er iets aan de hand is; duidelijk maken dat er iets niet klopt)
- de neus optrekken (=duidelijk maken dat men iets of iemand niet waardeert)
- met een rode letter aangetekend staan (=duidelijk vermeld , zodanig dat het zeker niet vergeten wordt)
- iemand de les lezen (=duidelijk zeggen dat iemand iets verkeerds gedaan heeft)
- onder de neus wrijven (=duidelijk zeggen wat er van gevonden wordt)
- de gekken krijgen de kaart (=dwaze en onverstandige mensen krijgen hun gelijk of ze dat hebben of niet)
- iets in één adem uitlezen (=een boek waaraan je begonnen bent heel snel uitlezen, omdat je het zo spannend vindt)
- een Uriasbrief (=een brief waarin een verschrikkelijk bericht staat)
- een Frans compliment. (=een compliment wat niet zo oprecht of positief is als het aanvankelijk leek)
- uit de heup schieten (=een discussie ingaan met een ongenuanceerde argumentatie)
- een verborgen agenda hebben (=een doel hebben dat voor de anderen verborgen gehouden wordt, bijvoorbeeld in een samenwerkingsverband)
- een paard dat eens op hol is geslagen, kan dat snel weer doen. (=een eens gemaakte fout, begaat men makkelijk weer)
- een straatje zonder eind (=een eindeloos proces, iets wat nooit ophoudt)
- vechten tegen de bierkaai (=een gevecht aangaan dat al bij voorbaat verloren is)
- het juiste midden vinden (=een goed evenwicht vinden tussen twee tegengestelde aanpakken. Bijvoorbeeld, als het er om gaat hoeveel bevoegdheden de politie moet hebben om de rechtsstaat te handhaven)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen