3 spreekwoorden en uitdrukkingen bevatten `nam`
- dwazen en gekken schrijven hun namen op deuren en hekken (=dwazen doen gekke dingen)
- gekken en dwazen schrijven hun namen op deuren en glazen (=dwazen doen gekke dingen)
- visnamig (=daar is het goed vissen, er zit daar veel vis)
17 betekenissen bevatten `nam`
- ook tussen de mooie bloemen groeien brandnetels (=de schoonheid van de omgeving biedt geen garantie voor onaangename zaken)
- op til zijn (=dingen zijn op dit moment gaande (met name veranderingen))
- een lijk in de kast (=een onaangename erfenis)
- een lulletje rozenwater (=een weinig dynamisch persoon)
- door de zure appel (heen)bijten (=het onaangename doen of over zich heen laten gaan)
- een kort liedje is gauw gezongen (=het onaangename gaat snel genoeg voorbij)
- het hoge woord is er uit (=het onaangename is gezegd)
- het harde woord moet eruit (=het onaangename moet gezegd worden)
- niemand genoemd, niemand gelasterd. (=het vermijden van het noemen van namen voorkomt onnodige ruzie)
- rozen op het pad strooien. (=iets veraangenamen.)
- een knuppel in het honderd gooien (=kritiek geven zonder namen te noemen)
- het is niet iedereen gegeven ajuin met droge ogen te schillen (=niet iedereen doet het onaangename met de glimlach)
- de gebraden haan uithangen (=op onverantwoordelijke wijze erg veel geld uitgeven aan met name lekker eten en drinken)
- de vuile was buiten hangen (=over onaangename zaken spreken met buitenstaanders)
- van twee kwaden de beste kiezen (=uit twee onaangename dingen de minst slechtste kiezen)
- gaar zijn (=uitgeput zijn, met name na geestelijke inspanning, bijvoorbeeld een hele dag vergaderen)
- als een pareltje in het goud zitten (=zich tussen aangename personen (buren) bevinden)
13 dialectgezegden bevatten `nam`
- hae stoek et goed en zene kop (=de notaris nam er akte van) (Munsterbilzen - Minsters)
- hae streepde zen mauwe op (=de boer nam de koe bij de horens) (Munsterbilzen - Minsters)
- hè naam unne ramscheut èn ge zaagt um nie mir. (=hij nam een vliegende aanloop en je zag hem niet meer.) (Tilburgs)
- hij koos eier veur zien geld (=hij nam genoegen met minder) (Westerkwartiers)
- hij nam 't hoazepad (=hij nam de benen) (Westerkwartiers)
- hij nam heur onner hand'n (=hij gaf haar straf) (Westerkwartiers)
- hij sloeg de plaank mis (=hij nam de verkeerde beslissing) (Westerkwartiers)
- hil de reutemeteut naam ie meej (=hij nam het hele boeltje mee) (Tilburgs)
- ij nam un raom (=hij deed me daar een grote stap) (Oudenbosch)
- je pakte tol mee da niet te zwaor of te ièèt wos (=hij nam alles mee) (Kortemarks)
- Pa hoorde nen stoemmeling oep den trap, pakte ze geweer en schoot in z'n broek (=Vader hoorde een geluid op de trap, nam zijn geweer en trok zijn broek aan) (Antwerps)
- toen ie de waawt zaag, pôojden ie um (=toen hij de politie-agent zag, nam hij de benen) (Tilburgs)
- zij nam ' em te groaz' n (=zij nam hem ertussen) (Westerkwartiers)
Bronnen
De spreekwoorden en gezegden zijn afkomstig van Wikiquote, Wikipedia en onze gebruikers.
Op woorden.org is de uitleg ingekort en is herkomst van spreekwoorden en gezegden weggelaten.
Zie ook:
- vaartips.nl Ruim 300 woorden, zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- debinnenvaart.nl Nog eens honderden zegswijzen en uitdrukkingen met een maritieme achtergrond
- Het boek `De Latynsche spreekwyzen` uit 1755 met oud-Nederlandse vertalingen